Μπορεῖ ἡ γυναίκα-μητέρα νὰ βοηθήσει τὸν κόσμο μας νὰ σταθεῖ στὰ πόδια του;
9 Feb, 2016
Κοιτάζοντας τὸν κόσμο μας, θὰ δοῦμε ὅτι ἀπουσιάζουν ἡ ποιότητα ζωῆς, ἡ αἴσθηση τῆς ἀξιοπρέπειας, ὁ σεβασμὸς πρὸς τὸν ἄλλον, ἡ πίστη στὸ Θεὸ κι ἀπ’ τὴν ἄλλη βιώνουμε τὴν εἰσβολὴ τοῦ παραλόγου στῆ ζωή μας. Πληθαίνει γύρω μας ἡ ἀπανθρωπιά, ὁ κυνισμός. Τὸ καλὸ καὶ ἡ ἀρετὴ χλευάζονται, τὸ πνεῦμα τῆς προσφορᾶς καὶ τῆς θυσίας πρὸς ἐνίσχυση τοῦ ἀδυνάτου ἐκλαμβάνεται ὡς ὑπερβολικὴ κίνηση ξεπερασμένης ἀντίληψης. Τὸ φυσικὸ θεωρεῖται ἀσύμβατο μὲ τὴν ἐξέλιξη, ἐνῶ τὸ ἀφύσικο, ἡ διαστροφὴ καὶ ἡ ἁμαρτία ἐπιβάλλονται ὡς φυσικὸ καὶ προοδευτικό. Οἱ θεσμοὶ καταρρακώνονται, ἡ οἰκογένεια, μὲ τὴ μορφὴ ποὺ ὡς τώρα τὴ γνωρίζαμε στὴ διευρυμένη ἤ πυρηνικὴ ἐκδοχή της, ἐγκαταλείπεται ὡς ἀναχρονισμός.
Στὸ Συμβούλιο τῆς Εὐρώπης μὲ τὴν ἀπόφαση 12267 συνιστᾶται ἡ παράκαμψη τῆς χρήσης τοῦ ὅρου «μητέρα» ὡς ἀνασταλτικὴ ἔννοια τῆς ἰσότητας τῶν φύλων. Γιὰ τὴν Ἑλβετία, ἡ χρήση τῶν ἐννοιῶν «πατέρας» καὶ «μητέρα» ἐμπίπτει στὴν κατηγορία τῶν ἐννοιῶν διακρίσεων.
Συνεπῶς τὰ παιδιὰ θὰ ἔχουν γονεϊκὰ μέρη ἤ α’ καὶ β’ γονεϊκὸ ὡς γονεῖς, ἀντὶ τῆς μάνας καὶ τοῦ πατέρα, ποὺ γιὰ αἰῶνες ἀποτελοῦσαν τοὺς φυσικοὺς γεννήτορες καὶ κηδεμόνες τῶν παιδιῶν. Ἡ ὁδηγία εἶναι ὑποχρεωτική, προκειμένου περὶ ὑπηρεσιακῶν δημοσιευμάτων καὶ ἐγγράφων. Ὁλοι ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι αὐτοῦ τοῦ εἴδους οἱ ἀποφάσεις ἀποσκοποῦν στὸ νὰ ἐξυπηρετήσουν τὶς οἰκογένειες ποὺ «κατασκευάζουν» σήμερα τὰ ὁμόφυλα ζευγάρια.
Ὅλα αὐτὰ προκαλοῦν ἀμφισβήτηση αἰώνιων καὶ μέχρι χτὲς αὐτονόητων ἠθικῶν ἀξιῶν, ἰδεολογικὴ σύγχυση, πνευματικὸ ἀποπροσανατολισμό, ἀπογοήτευση καὶ στρεβλὲς ἀντιλήψεις στὴ συνείδηση τοῦ κοινωνικοῦ σώματος, ἰδιαιτέρως στὴ συνείδηση τῶν νέων. Ὑποχρέωση ὅλων εἶναι νὰ ἐντείνουμε τὴν πνευματικὴ ἀντίσταση καὶ ἐγρήγορση στὸ πνεῦμα τοῦ σύγχρονου κόσμου, ποὺ ἐπιδιώκει, μὲ ὅλα ὅσα προείπαμε, τὴν ἀλλοτρίωση καὶ τὴ συντριβὴ τῶν ψυχῶν μας.
Καὶ ἡ γυναίκα, ἰδιαίτερα ἡ χριστιανή, ἄς ξαναβρεῖ τὸ χάρισμά της νὰ προστατεύει καὶ νὰ ὑψώνει τὴ ζωή, τὸν κόσμο, τοὺς ἀνθρώπους πρὸς τὸ Θεό. Ἡ θέση τῆς σημερινῆς γυναίκας, ἀπὸ ἄποψη κοινωνικοπολιτική, εἶναι τὸ ἀποτέλεσμα πάλης αἰώνων μεταξὺ τῶν δύο φύλων, ποὺ ἔχει πάρει διάφορες μορφές. Πάλη ποὺ ἔφτασε ὡς τὴν ἔκρηξη. Κάθε καταπίεση δημιουργεῖ μιὰ κατάσταση πολέμου. Ἡ ὕπαρξη ποὺ θεωρεῖται ἐπουσιώδης εἶναι φυσικὸ νὰ ἐπιδιώξει τὴν κατάσταση τῆς αὐτονομίας της. Ἡ αὐτονόμηση ὅμως, ὅσον ἀφορᾶ στὴ γυναίκα, ἄν δὲν κατανοηθεῖ σωστά ἤ χρησιμοποιηθεῖ λαθεμένος τρόπος γιὰ τὴν ἀπόκτησή της, εἶναι δυνατὸν νὰ ὁδηγήσει σὲ τραγικὰ ἀποτελέσματα.
Ἡ ἀνάγκη τῆς ἰσότητας ἔκανε τὴ γυναίκα ἐπιθετικὴ καὶ τὴν τοποθέτησε σὲ θέση ἀνταγωνισμοῦ, ἐνῶ τὸ γυναικεῖο στοιχεῖο ἔχασε τὴ φύση του. Μειονεκτώντας ἀπέναντι στὸ ἀνδρικὸ στοιχεῖο, ποὺ εὐθύνεται γιὰ τὴν ἀπὸ αἰώνων ὑποτίμηση τῆς γυναικείας φύσης, ἐξέφρασε τὴν αὐτονόμησή της ὡς προσπάθεια μίμησης καὶ διαμόρφωσης τῆς συμπεριφορᾶς της πάνω σὲ ἀνδρικὰ πρότυπα.Ἔτσι νόθευσε τὴ γυναικεία προσωπικότητά της καὶ στερήθηκε τὴ δυνατότητα δικῆς της ἰδιότυπης δημιουργίας.
Σχετικὰ μ’ αὐτὴ τὴν ἀστοχία τῆς γυναίκας, γράφει ἡ συγγραφέας Μάρω Δούκα: «Ἡ γυναίκα, στὴ μεταφεμινιστικὴ πλέον ἐποχὴ τοῦ δυτικοῦ κόσμου, κινδυνεύει, ἀνὰ πᾶσα στιγμή, μέσα ἀπὸ τὴν ἀνάγκη της νὰ ἐπιβεβαιώσει καὶ νὰ ἑδραιώσει τὴ θέση της, νὰ κακοποιήσει ἀλύπητα τὴ φύση της, ταυτίζοντας τὰ ἀναφαίρετα πολιτικὰ καὶ κοινωνικὰ δικαιώματά της μὲ μιὰ χειραφέτηση ποὺ ἀνταποκρίνεται περισσότερο στὰ ἀνδρικὰ πρότυπα παρὰ στὴ σύμφυτη μὲ τὴ θηλυκὴ της ὑπόσταση αὐτοπραγμάτωση. Καὶ ὁδηγούμαστε σταδιακὰ ἀπὸ τὴν ὑποταγμένη στὴν ἀνδρικὴ ἐξουσία, στὴν ἀπελευθερωμένη τοῦ σήμερα, ποὺ διεκδικεῖ τὴ χειραφέτησή της σὰν ἄνδρας καὶ κολακεύεται, ὅταν τὴν συγκρίνουν μὲ τὸν ἄνδρα. Ἀλλὰ μὲ ποιὸν ἄνδρα; Τὸν φιλόδοξο, τὸν παντογνώστη, τὸν δραστήριο, τὸν δυναμικό, τὸν ἐπιτυχημένο, τὸν ἀκάματο, τὸν ἀλάνθαστο. Ἕνα στερεότυπο στὴν ὑπηρεσία τῆς ἀνδροκρατικῆς δομῆς τοῦ κόσμου μας ποὺ ψυχαναγκάζει, ἐξίσου μὲ τὴ γυναίκα, καὶ τὸν, ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις, ταλαιπωρημένο καὶ παροπλισμένο ἄνδρα τῶν ἡμερῶν μας. Ἡ διδασκαλία τῆς ἰσότητας κολακεύει, ἀλλὰ δὲ δίνει καμμία ἀληθινὴ μόρφωση, ἱκανὴ νὰ ὁδηγήσει τὴ γυναίκα μέσα στὴν ἀνδρικὴ κοινότητα».
Σύμφωνα μὲ τὸν Πὼλ Εὐδοκίμωφ, διάσημο Ρῶσο ὀρθόδοξο θεολόγο, ἡ ἀνδροποίηση τῆς γυναίκας κινδυνεύει νὰ τροποποιήσει τὸν ἀνθρωπολογικὸ τύπο της καὶ νὰ τὴν καταστήσει ἐσωτερικά, στὴν ψυχή της, ταυτόσημη στὴ φύση μὲ τὸν ἄνδρα. Τὸ σχέδιο αὐτὸ τῆς ἰσοπέδωσης ἀποκαλύπτει τὴν πιὸ ἀποτρόπαιη πάλη κατὰ τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ, γιατὶ πρόκειται γιὰ τὸν ἐκμηδενισμὸ τῆς χαρισματικῆς καταστάσεως τῆς γυναίκας.
Πραγματικὴ αὐτονόμηση γιὰ τὴ γυναίκα, σημαίνει γνώση καὶ παραδοχὴ τοῦ γυναικείου φύλου της, ἀπόλυτα, μὲ ὅλες τὶς θετικὲς καὶ ἀρνητικὲς ἐκδηλώσεις καὶ ἀξιοποίηση τῶν γυναικείων της χαρακτηριστικῶν καὶ γιὰ τὴ δική της λύτρωση καὶ ἰσορροπία καὶ γιὰ τὸ κοινὸ ὄφελος. Ἔτσι, γιὰ τὴ γυναίκα του 21ου αἰώνα, ἡ αὐτογνωσία εἶναι στοιχεῖο ὁμαλῆς καὶ δημιουργικῆς συνέχειας καὶ αὐτῆς τῆς ἴδιας ἀλλὰ καὶ τῶν γενεῶν ποὺ ἔρχονται. Δηλαδή, χρειάζεται νὰ σκύψει βαθιὰ στὸ εἶναι της καὶ νὰ δεῖ ποιὰ εἶναι τὰ σταθερὰ δομικὰ ὑλικὰ τῆς γυαικείας φύσης, ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὶς ἐξωτερικὲς συνθῆκες, καὶ ποιὸ εἶναι τὸ ἔργο ποὺ ἔχει προοριστεῖ νὰ ἐκπληρώσει στὴ δημιουργία.
Ἡ ψυχολογία τοῦ βάθους τῆς ἀνθρώπινης προσωπικότητας βεβαιώνει πὼς τὸ κεντρικὸ πνευματικὸ στοιχεῖο τοῦ ψυχικοῦ κόσμου τῆς γυναίκας εἶναι «τὸ μητρικὸ πνεῦμα», μάλιστα ἐκεῖνο ποὺ φεύγει ἀπὸ τὰ μικρὰ καὶ περιορισμένα ὅρια τῆς οἰκογενειακῆς ἑστίας καὶ ἐξαπλώνεται σ’ὁλόκληρη τὴν ἀνθρωπότητα. Βέβαια, ἡ μητρότητα, εἶναι μία ἔννοια καταταλαιπωρημένη ἀνὰ τοὺς αἰῶνες, γιατὶ γιὰ μακρὺ διάστημα τῆς ἱστορίας τῆς ἀνθρωπότητας, ἀποτέλεσε τὸ ἐφαλτήριο γιὰ τὴν καταπίεση καὶ τὸν περιορισμὸ τῆς γυναικείας φύσης ὡς πρὸς τὸ βάθος τῆς ἔννοιας καὶ τὴν ἀξία της, μὲ ἀποτέλεσμα στὰ χρόνια τῆς ἔξαρσης τοῦ φεμινιστικοῦ κινήματος νὰ παρουσιαστεῖ ὡς τὸ κυριότερο ἐμπόδιο ποὺ ἀπομένει στὸ δρόμο τῆς γυναικείας χειραφέτησης καὶ ματαιώνει τὴν ἀξιοποίηση τῶν δικαιωμάτων ποὺ μὲ τόσους κόπους ἀπέκτησε ἡ γυναίκα. Τονίζεται, ἀπὸ φεμινιστικῆς ἀπόψεως, ὅτι ἡ μητρότητα ὄχι μόνο δὲν ἀποτελεῖ ἔργο ποὺ νὰ ἀξίζει νὰ ἀπορροφᾶ τὰ καλύτερα χρόνια τῆς ζωῆς μιᾶς γυναίκας, ἀλλὰ ὅτι εἶναι ὁ τάφος της, ὅπου μέσα του θάβεται ἡ προσωπική, ἐπαγγελματικὴ καὶ κοινωνικὴ ζωὴ τῆς γυναίκας καὶ ἡ προσωπικότητά της διατηρεῖται σὲ κατάσταση διανοητικῆς καὶ πνευματικῆς ὑπαναπτύξεως. Τὸ ἀποτέλεσμα δὲ αὐτῆς τῆς τοποθετήσεως εἶναι, φυσικά, ἡ ἀπαίτηση νὰ παραμερισθεῖ τὸ ταχύτερο τὸ ἐμπόδιο.
Στὴν πρωτοπορία αὐτῆς τῆς ἐπανάστασης ἀπέναντι στὴ φύση τῆς γυναίκας, ἡ γαλλίδα συγγραφέας Σιμὸν ντὲ Μπωβουάρ, σύντροφος τοῦ Ζὰν-Πὼλ Σὰρτρ, μὲ τὸ βιβλίο της «Τὸ δεύτερο φύλο», ποὺ ἀποτέλεσε τὴ βίβλο τῆς γυναικείας χειραφέτησης. Ἕνα βιβλίο μὲ ὀρθὲς ἱστορικὲς καὶ κοινωνικὲς πληροφορίες σχετικὰ μὲ τὴ διαδρομὴ τῆς γυναίκας σὲ παγκόσμιο ἐπίπεδο μέσα στοὺς αἰῶνες. Ἀπὸ τὴ μιὰ μεριὰ καταγγέλλει τὴν ἀνδροκρατούμενη κοινωνία, ξεσκεπάζει τὴν ὑποκρισία τῆς κοινωνίας καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη διαλύει τὴ γυναικεία ὑπόσταση, μὲ ἀποτέλεσμα ἡ ἀναγνώστρια ποὺ εἶναι ἀνυποψίαστη γιὰ τὰ μυστικὰ τοῦ κόσμου της καὶ γιὰ τὴ χαρισματικότητα τῆς ὕπαρξής της μένει ἀπογοητευμένη γιὰ τὸ γεγονὸς ὅτι γεννήθηκε γυναίκα καὶ μὲ ἕνα αἴσθημα κενοῦ.
Στὸ κεφάλαιο τοῦ βιβλίου «Ἡ Μάνα» π.χ., δὲν θὰ βροῦμε ἕναν καλὸ λόγο γι’ αὐτὴ τὴν ἄγρυπνη φροντίδα τῆς ἀνθρωπότητος. Ἔχει συγκεντρώσει ἄτυχα παραδείγματα μητέρων μετανιωμένων, ἡρωίδες διαφόρων συγγραφέων ποὺ δὲν ἔχουν συνείδηση τοῦ ρόλου τους, μπερδεμένες προσωπικότητες, καὶ ἐκφράζεται γιὰ τὴν ὕψιστη λειτουργία τῆς γυναίκας, τὴ μητρότητα, μὲ ἀποστροφή, ἀντιπάθεια καὶ μιὰ ἐχθρότητα ποὺ εὔκολα γίνεται ἀντιληπτὴ ἀπὸ τὸν ἀναγνώστη. Λέει π.χ. «Κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ ὑποστηρίξει μὲ σοβαρότητα πὼς ἡ μητρότητα εἶναι ὁ ὑπέρτατος σκοπὸς τῆς γυναίκας, ὅτι αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ γεγονὸς δικαιώνει τὴν ὕπαρξή της. Τὸ ὅτι ὑπέρτατος σκοπὸς μιᾶς γυναίκας εἶναι τὸ παιδὶ ἀποτελεῖ ἐπιχείρημα μὲ τὴν ἀξία ἑνὸς διαφημιστικοῦ σλόγκαν». Ἀλλοῦ: «Ἡ πλειοψηφία τῶν γυναικῶν θεωρεῖ κακοτυχία τὴ θηλυκή τους ὑπόσταση. Ἡ δυσαρέσκεια καὶ ἡ ἀηδία ποὺ δοκιμάζουν γιὰ τὸ φύλο τους θὰ μποροῦσε νὰ τοὺς ὑποβάλει τὴν ἰδέα νὰ δώσουν στὴν κόρη τους «ἀνδροπρεπῆ» ἐκπαίδευση. Σπάνια ὅμως ἔχουν τὴν γενναιοψυχία». Ἡ Σιμὸν ντὲ Μπωβουὰρ γλιστρᾶ στὸ μύθο τῆς γυναίκας – ἀμαζόνας. Ἀλλὰ ἡ τάση αὐτὴ, ἀργὰ ἤ γρήγορα, θὰ καταλήξει στὴ μεγάλη πορνεία ποὺ περιγράφει ἡ Ἀποκάλυψη τοῦ Ἰωάννου, κατὰ τὸν Εὐδοκίμωφ.
Γιὰ τὴν κύηση καὶ τὴ γέννηση γράφει: «Μὲ τὴν πλήρωση αὐτὴ τοῦ κορμιοῦ καὶ τὴν κοινωνικὴ ἐπιδοκιμασία, ἡ μάνα νιώθει τὴν καθησυχαστικὴ ψευδαίσθηση πὼς εἶναι ὑπόσταση αὐθύπαρκτη, ὁλοκληρωμένη, ἄξια. Καὶ δὲν δημιουργεῖ ἐκείνη παιδί. Ἀντίθετα τὸ παιδὶ γίνεται ἀπὸ ἐκείνη. Ἡ σάρκα της δημιουργεῖ σάρκα καὶ τίποτε ἄλλο».
Ζευγάρι ἡ ἴδια μὲ τὸν Σὰρτρ, ἔμεναν σὲ διαφορετικὰ σπίτια καὶ ὡς ἐρωτικοὶ σύντροφοι διατηροῦσαν ἐρωτικὲς σχέσεις καὶ μὲ ἄλλους ἀνθρώπους, ἐνίοτε καὶ ὅλοι μαζί, δημιουργώντας ἕναν κύκλο φίλων καὶ ἐραστῶν γνωστὸ ὡς «οἰκογένεια», ὅπου συμμετεῖχαν καὶ μαθητὲς τους. Ἡ συγγραφέας διατηροῦσε ὁμοφυλικὲς σχέσεις μάλιστα καὶ μὲ μαθήτριές της. Σὲ μιὰ τέτοια ἀντίληψη περὶ ζωῆς, ποῦ νὰ βρεῖ θέση ἡ ὑγιὴς γυναικεία μητρότητα; Μπορεῖ ὅμως νὰ ζήσει ὁ πολιτισμὸς χωρὶς τὴν ἔννοια τῆς μητρότητας ἤ μὲ τὴν ἔννοια αὐτὴ τόσο περιορισμένη ὥστε νὰ καταντάει, σχεδόν, κενὴ περιεχομένου; Ἡ φυσικὴ καὶ ἠθικὴ τάξη τῶν πραγμάτων ἔχει κάνει τὴν μητέρα βασικὸ παράγοντα ἀγωγῆς τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἄρα τοῦ πολιτισμοῦ. Ἡ μάνα διατηρεῖ τὸν κόσμο σὲ ἰσορροπία. Ἡ μητρότητα εἶναι ἡ πλήρωση τῆς θηλυκότητας, ἡ πλήρωση τῆς ἀγάπης ὡς ἀνταπόκρισης στὸ κάλεσμα τῆς ζωῆς. Χαρίζοντας τὸν ἑαυτό της, χαρίζει τὴ ζωή, γίνεται πηγὴ ζωῆς. Ἡ μητρότητα εἶναι ἡ ἐντελέχεια τῆς γυναικείας ὕπαρξης, ὑπὸ τὴν προϋπόθεση ὅτι ἡ γυναίκα ἔχει συνειδητοποιήσει ὅτι ὁ ρόλος της δὲν εἶναι μόνο βιολογικὸς ἀλλὰ καὶ πνευματικός, ποὺ ἀπαιτεῖ καὶ τὴν ἀρτίωση τῆς δικῆς της προσωπικότητας, ἰδιαιτέρως σήμερα ποὺ θὰ διαμορφώσει τὸν ἄνθρωπο τῶν νέων καιρῶν.
Τὸ μητρικὸ φίλτρο ἔχει θεία καταγωγή. Ὅσο κι ἄν τὸ ἀντιμάχονται οἱ ἀνθρώπινες ἀντιστάσεις, αὐτὸ κάνει τὸ ἔργο του καὶ ὁδηγεῖ τὴ γυναικεία φύση νὰ ἐκφράσει τὴ συναισθηματικὴ, νοητικὴ καὶ βουλητικὴ της δημιουργία. Ἡ μάνα τρέφει τὴν ἀνθρωπότητα.
Ὁ Λιβανέζος συγγραφέας Χαλίλ Γκιμπρὰν βλέπει στὴ μάνα τὴν κοσμικὴ δύναμη ποὺ συγκρατεῖ τὰ ὄντα. Γράφει: «Ἡ μάνα εἶναι τὰ πάντα. Ἡ παρηγοριὰ μας στὴ θλίψη, ἡ ἐλπἰδα μας στὴ δυστυχία, ἡ δύναμή μας στὴν ἀδυναμία. Ἐκεῖνος ποὺ χάνει τὴ μάνα του, χάνει μιὰ ἁγνὴ ψυχὴ ποὺ τὸν εὐλογεῖ καὶ τὸν φυλάει διαρκῶς. Τὰ πάντα στὴ φύση μιλᾶνε γιὰ τὴ μάνα. Ὁ ἥλιος εἶναι ἡ μάνα τῆς γῆς καὶ τὴν τρέφει μὲ τὴ ζέστη του. Τὴ νύχτα δὲν ἐγκαταλείπει τὸ σύμπαν πρὶν νανουρίσει τὴ γῆ μὲ τὸ τραγούδι τῆς θάλασσας καὶ τὸν ὕμνο τῶν πουλιῶν καὶ τῶν λουλουδιῶν. Καὶ αὐτὴ ἡ γῆ εἶναι ἡ μάνα τῶν λουλουδιῶν καὶ τῶν δέντρων. Τὰ γεννάει, τὰ θηλάζει καὶ τὰ μεγαλώνει. Τὰ λουλούδια καὶ τὰ δέντρα γίνονται μανάδες τῶν σπόρων καὶ τῶν καρπῶν τους. Καὶ ἡ μάνα, πρότυπο κάθε ὕπαρξης, εἶναι τὸ αἰώνιο πνεῦμα γεμάτο ἀγάπη καὶ ὀμορφιά». Παρατηρώντας προσεκτικότερα τὴ ζωὴ καὶ τὴν ἐξέλιξή της, μποροῦμε νὰ διαπιστώσουμε ὅτι ἡ ὁποιαδήποτε κίνηση ποὺ προστατεύει καὶ ἐνθαρρύνει τὴ ζωὴ κινεῖται στὰ πλαίσια τῆς μητρικῆς φροντίδας. Ἄν δὲν ὑπῆρχε μέσα στὴ φύση καὶ στὸν κόσμο μητρικὴ συμπεριφορά, θὰ εἶχε σβήσει ἡ ζωή. Συνεπῶς, μὲ τὸν ὅρο μητρότητα ἐννοοῦμε μιὰ πανανθρώπινη καρδιά. Γι’ αὐτό, τὸ μητρικὸ φίλτρο, τὴ βαθιὰ οὐσιαστικὴ μητρότητα μποροῦν νὰ βιώσουν καὶ νὰ ἐκφράσουν οἱ ἄτεκνες μητέρες ποὺ ἀφιερώνονται σὲ κάποιο ἔργο, βέβαια συνειδητὰ καὶ ἠθελημένα, χωρὶς ἀναγκασμὸ ἀπὸ ἐξωτερικὲς συνθῆκες. Μητρότητα ἐκφράζει μιὰ δασκάλα ποὺ ἀσχολεῖται μὲ τοὺς μαθητές της, μιὰ ἐπιστήμων ποὺ βοηθᾶ στὴν ἐξέλιξη ντῆς ἀνθρωπότητας, μιὰ κοινωνικὴ λειτουργὸς ποὺ συμβάλλει στὴν ἐπίλυση καυτῶν προβλημάτων. Μητρότητα δὲν εἶναι μόνο ἡ γέννηση καὶ ἡ ἀνατροφὴ ἑνὸς παιδιοῦ, εἶναι κυρίως ἡ γέννηση καὶ ἡ ἀνάπτυξη τῆς ἀγάπης. Κι αὐτὴ μπορεῖ νὰ ἐκφρασθεῖ πρὸς ὁτιδήποτε ἤ ὁποιονδήποτε τὴν ἔχει ἀνάγκη καὶ ὄχι μόνο πρὸς τοὺς φυσικοὺς ἀπογόνους. Παιδιὰ της εἶναι ὅλα τὰ πεδία τῆς ἀνάγκης. Ὁ ἅγιος Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ συμβούλευε ὡς ἑξῆς τοὺς στάρετς: «Ἡ πρώτη ἰδιότητα ἑνὸς στάρετς εἶναι ἡ μητρικὴ ἀγάπη γι’ αὐτοὺς ποὺ κατευθύνει. Νὰ εἶσαι γιὰ τοὺς ἄλλους ὅπως μιὰ μητέρα».
Καὶ ὁ Πὼλ Εὐδοκίμωφ στὸ βιβλίο του «Ἡ γυναίκα καὶ ἡ σωτηρία τοῦ κόσμου», γράφει: «Ὁ κόσμος βαθιὰ ἀνδρικός, ὅπου τὸ γυναικεῖο χάρισμα (ἐνν. μητρότητα) δὲν διαδραματίζει κανένα ρόλο, γίνεται ὁλοένα καὶ περισσότερο ἕνας κόσμος χωρὶς Θεό, γιατὶ εἶναι χωρὶς μητέρα καὶ ὁ Θεὸς δὲν μπορεῖ νὰ γεννηθεῖ σ’ αὐτόν».
Ἡ γυναίκα ἔχει ἀπεκδυθεῖ τὴν ἀληθινή της φύση, κατὰ τοὺς τελευταίους αἰῶνες καὶ ἐπιδόθηκε σὲ ἕναν ἀγώνα δρόμου γιὰ τὴ κατάκτηση τῆς ἐπιστήμης καὶ τὴ διάκρισή της σ’ αὐτήν, γιὰ τὴ διάκριση στὴν πολιτική. Πρῶτα ἡ καριέρα της ἡ ἐπαγγελματικὴ καὶ ἡ αὐτοδυναμία της ἡ οἰκονομικὴ σὲ βάρος τοῦ μητρικοῦ στοιχείου, ποὺ εἶναι ἀποκλειστικὰ δικό της προνόμιο καὶ γνώρισμα. Στὴ συνέχεια συμβιβάστηκε καὶ ἐπαναπαύτηκε χάρη τῶν ἀπολαύσεων, μὲ τὸ ὅτι τὸ ζευγάρι μπορεῖ νὰ ζεῖ σὲ ξενοδοχεῖα καὶ τὰ παιδιὰ σὲ οἰκοτροφεῖα. Ἤ τὸ ζευγάρι σ’ ἕναν παράλληλο βίο (ἐργασία, κοινωνικὲς ἐμφανίσεις, ταξίδια) καὶ τὰ παιδιὰ στὶς παραμάνες. Ὁ ἄνδρας μειωμένος στὰ κυριαρχικά του προνόμια καὶ ἡ γυναίκα μὲ τὴν ἀπουσία της, ἀφήνουν τὰ παιδιὰ στὴν ἠθικὴ ἐγκατάλειψη. Ὁ Giraudoux εἶπε ὅτι ἡ ἐποχὴ ποὺ ἡ γυναίκα δὲν θὰ ξέρει νὰ ἀγαπᾶ καὶ νὰ δίνεται θὰ εἶναι τὸ τέλος τοῦ κόσμου.
Ἡ ἀνθρωπότητα πάσχουσα στρέφεται πρὸς τὶς γυναῖκες καὶ τοὺς μιλᾶ στὸ νοῦ καὶ στὴν καρδιά: «Γυναῖκες, κάνετε ὅποιο ἔργο θέλετε, πάρτε τὶς θέσεις ποὺ ἐπιθυμεῖτε στὸ κοινωνικὸ γίγνεσθαι. Ἀναδειχθεῖτε, ἐκφραστεῖτε μὲ κάθε τρόπο ποὺ σᾶς ταιριάζει. Ὅ,τι ὅμως κι ἄν κάνετε, μὴν ἀγνοήσετε τὸν ἀληθινό σας ρόλο. Γυναίκα σημαίνει ἀγάπη καὶ ἡ ἀγάπη κάνει θαύματα. Στὸ κύτταρό σας εἶναι καταγραμμένη ἡ πεῖρα ὅλων τῶν γυναικῶν τοῦ παρελθόντος. Ἀξιοποιεῖστε την! Μεταφέρετε τὴν μητρότητα ἀπὸ τὸν περιορισμένο κύκλο τῆς οἰκογένειας στὸν ἀπέραντο κύκλο τῆς ἀνθρωπότητας, ἀπὸ τὰ παιδιά σας στὸν πανανθρώπινο παιδικὸ ἑαυτό. Μόνο αὐτὴ ἡ θέση θὰ φέρει τὴ λύτρωση τῆς φυλῆς καὶ μόνο αὐτὴ θὰ ἀναδύσει τὴ δική σας δύναμη, μιὰ δύναμη ποὺ ἀναγεννᾶ τὸ ἀγαθό, νικώντας τὸ ἀρνητικὸ μὲ τὴν ἀγάπη».
Ὡστόσο, εἶμαι γυναίκα σημαίνει δέχομαι τὰ πάντα. Σημαίνει δέχομαι νὰ γίνω μητέρα, δέχομαι καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν μπορῶ. Δὲν χρησιμοποιῶ τὴν ἀτεκνία σὰν δικαιολογία γιὰ νὰ μὴν ἐκφράσω τὴ φύση μου, οὔτε τὴ θεωρῶ σὰν ἐμπόδιο γιὰ τὴν ἔκφρασή της. Ἡ γυναικεία φύση εἶναι ἡ ἀπέραντη ἀγάπη ποὺ ἀναγεννιέται συνεχῶς μέσω τῶν ἀπογόνων της, τῶν φυσικῶν, τῶν ψυχικῶν, τῶν πνευματικῶν. Ἀκολουθῶ τὸν δρόμο ποὺ μοῦ δίνεται ἀπὸ τὴν ἴδια τὴ ζωή, ποὺ εἶναι ὁ Θεός, καὶ μετέχω στὸ ἀέναο ἔργο τῆς ἀναγέννησης τῆς ἀγάπης μὲ ὅλη μου τὴ δύναμη καὶ μὲ κάθε τρόπο ποὺ μοῦ δίνεται ἀπὸ Αὐτόν. Καὶ ἔτσι γίνομαι ἀληθινὴ γυναίκα!
Ἡ γυναίκα ἐκπαιδεύεται στὸν οἰκογενειακό της κύκλο ὡς μητέρα, ἤ σὲ ὁποιοδήποτε περιβάλλον προσφέρει ἀγάπη, γιὰ νὰ ἐκφράσει μικροσκοπικὰ τὸν ἀπέραντο καὶ ἄπειρο κύκλο τῆς Ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, ποὺ περικλείει τὸ Σύμπαν. Ἐκπαιδεύεται νὰ χάσει τὸν ἑαυτό της τὸν ἀτομικό, καὶ νὰ τὸν ξαναβρεῖ στὸ σύνολο, στὴν οἰκογένεια ἤ στὸ περιβάλλον της ποὺ ζεῖ καὶ κινεῖται. Αὐτὸ εἶναι τὸ μυστικὸ τῆς ὁλοκλήρωσης τῆς γυναίκας.
Στὴν καθημερινὴ ζωή, σὲ κάθε πράξη καὶ σὲ κάθε σχέση, τὸ μόνο ποὺ λυτρώνει εἶναι ἡ ἀγάπη. Λυτρώνει αὐτὸν ποὺ τὴ δίνει καὶ αὐτὸν ποὺ τὴ δέχεται. Ἀπὸ τὴν ἔλλειψη ἀγάπης οἱ ἄνθρωποι γίνονται δειλοί, ἐκδικητικοί, νωθροί, ἐπιθετικοί. Τὰ τραγικότερα θύματα ἀπὸ τὴν ἔλλειψη ἀγάπης εἶναι τὰ παιδιὰ καὶ οἱ ἔφηβοι. Κι ὅμως· μὲ τὴν ἀγάπη, τὰ παιδιὰ μεγαλώνουν μὲ πίστη καὶ δύναμη ποὺ χρειάζεται γιὰ τὴ συνέχιση τῆς πορείας τους μέσα σ’ ἕναν κόσμο, ποὺ λίγοι δίνουν καὶ ὅλοι ζητοῦν. Καὶ ποιὸς ἄλλος καλύτερα ἀπὸ τὴν γυναίκα-μητέρα εἶναι σὲ θέση νὰ παράσχει ἀγάπη ἱκανή, ὥστε νὰ ὁδηγηθοῦν τὰ παιδιὰ στὴν ὡριμότητα!
Ἀντίθετα, ὅταν ἡ γυναίκα κλείνει τὴν καρδιά της, καὶ γεμίζει τὸ εἶναι της μὲ ἄγχη καὶ ἀγωνίες, περιχαρακώνεται στὸν ἑαυτό της, στὸ ἐγώ της, ἤ ὑποκρίνεται τὸ ἀδύναμο πλάσμα ποὺ θέλει συνεχῶς νὰ τὴν κρατοῦν ἀγκαλιὰ καὶ νὰ τὴν προστατεύουν. Καὶ εἶναι ἀμέτρητα τὰ τεχνάσματα τῆς γυναικείας συμπεριφορᾶς,γιὰ νὰ προβάλλει ὡς ἕνα ξεχωριστὸ ἐγώ, ὡς ἄτομο. Τότε ὁ ἥλιος τῆς ἀγάπης ποὺ ζωογονεῖ τὰ παιδιά, τὸν ἄνδρα, τοὺς γονεῖς, ὅλο τὸ ἀνθρώπινο περιβάλλον της συστέλλεται.
Ἡ γυναίκα, ἰδιαίτερα στὴν ἐποχή μας, ἀναπτύσσει ὁρισμένα «θέλω» πολὺ δυνατά, ποὺ μὲ χίλια κόλπα προβάλλει, κυρίως, στὸν ἄνδρα. Αὐτὰ τὰ «θέλω»τὴ σκλαβώνουν καὶ στὸν ἄνδρα της ἀλλὰ καὶ στὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό της. Τὰ ἀλλεπάλληλα «θἐλω» δηλώνουν ὄχι ἐλεύθερο ἄνθρωπο, συνειδητοποιημένη προσωπικότητα ποὺ πατάει γερὰ στὰ πόδια της ἀλλὰ ἕνα περιορισμένο ἐγωιστικὸ ἀνθρωπάκι, ποὺ θέλει διαρκῶς, διότι ἔχει πολλὲς ἐλλείψεις καὶ ὅποιος ἔχει ἐλλείψεις δὲν εἶναι ἄρτιος. Ὅσο ἡ γυναίκα ζεῖ μὲ ἀπαιτήσεις, τόσο θὰ διαιωνίζει τὴν κατάστασή της ἑνὸς ἀνικανοποίητου ἀνθρώπου. Ὀρθώνεται, βέβαια, τὸ ἀνθρώπινο «ἐγώ», τὸ γυναικεῖο «ἐγώ» καὶ φωνάζει: «Κι ἐγώ; Δὲν ὑπάρχω ἐγώ;Δὲ χρειάζομαι τίποτα;». Ναι, ὑπάρχεις ἑαυτέ μου. Θέλεις νὰ ὑπάρχεις κι αὐτὸ εἶναι δικαίωμά σου ἀπὸ τὴν ἴδια τὴ ζωή. Μὴ ζητᾶς ὅμως νὰ ὑπάρχεις μέσα ἀπὸ αὐτὰ ποὺ θὰ σοῦ δίνουν οἱ ἄλλοι. Μόνον πρὸς ἕναν μποροῦμε νὰ ἐγείρουμε ἀπαιτήσεις καὶ νὰ τοῦ ζητήσουμε νὰ μᾶς παρασταθεῖ. Κι αὐτὸς εἶναι ὁ ἴδιος μας ὁ ἑαυτός. Ἡ γυναίκα ποὺ τὸ μαθαίνει αὐτὸ καὶ τὸ βάζει σὲ πράξη, γίνεται πολὺ πιὸ γρήγορα αὐτόνομη. Νὰ σημειώσουμε ὅμως καὶ νὰ ὑπογραμμίσουμε ὅτι θὰ πρέπει καὶ ἐκ μέρους τῶν ἄλλων νὰ ἐκδηλώνεται ἡ κατανόηση, ἡ συμπαράσταση, ὁ σεβασμὸς καὶ ἡ ἀναγνώριση τῶν ἀρετῶν τῆς ἀγάπης, τῆς ἀνοχῆς καὶ τῆς ὑπομονῆς τῆς γυναίκας. Θέλει κι αὐτὴ μιὰ συμπαράσταση, ἕνα ἐνδιαφέρον καὶ κατανόηση στὶς ἐλλείψεις της καὶ μιὰ ὤθηση στὴν ἐξέλιξή της, μιὰ ψυχικὴ ἐνθάρρυνση, ὥστε νὰ ἁπλώσει τὴν ἀγάπη της. Ἄν, ὅμως, τὸ περιβάλλον της ἐκπέμπει σ’ αὐτὴν ἀδιαφορία, καταπίεση ἤ μῖσος καὶ ἄλλα παρόμοια, τότε αὐξάνει ὁ βαθμὸς καὶ τὸ μέγεθος τῆς αὐτοθυσίας τῆς γυναίκας, ποὺ ἔτσι κι ἀλλιῶς ὑπάρχει συνυφασμένη μὲ τὴ μητρότητα, ποὺ θὰ ἀποφασίσει, κόντρα σὲ ὅλες τὶς δυσκολίες τοῦ περιβάλλοντός της, νὰ ἀγκαλιάσει τὸ σημερινὸ κόσμο μὲ τὴ στοργὴ καὶ τὴ φροντίδα της, νὰ τὸν θρέψει μὲ τὴν παρουσία της, νὰ τὸν περιβάλει μὲ κατανόηση καὶ ἀγάπη, γιατὶ αὐτὸ ἀπαιτεῖ τὸ δοσμένο ἀπὸ τὸ Θεὸ χάρισμα. Αὐτὰ δὲν τὴν ὑποβιβάζουν, ἀντιθάτως τὴν ἀναδεικνύουν σὲ στυλοβάτη τῆς ζωῆς.
Μπορεῖ νὰ ἀκούγεται ὑπερβολικό, ἀσύμβατο μὲ μιὰ ζωὴ ἄνεσης ποὺ ἐπιδιώκουμε σήμερα, καὶ ἀπραγματοποίητο. Ἀλλὰ χωρὶς τὸ θυσιαστικὸ πνεῦμα τῆς γυναίκας δὲν γίνονται ἄνθρωποιμὲ ἰσορροπημένη ψυχή, μὲ ἀνθρώπινα αἰσθήματα, μὲ ὑπερβατικὰ ὁράματα. Δὲν ἔχει συνέχεια ἡ ζωή. Ἡ αὐταπάρνηση τῆς γυναίκας ἀποτελοῦσε πάντα τὰ τείχη ποὺ προστάτευαν καὶ προφύλαγαν τὰ νέα βλαστάρια τῶν ἀνθρώπων γιὰ νὰ ἀναπτυχθοῦν. Σήμερα φοβόμαστε τὶς λέξεις θυσία καὶ αὐταπάρνηση.
Τὶ θὰ φυλάξει πιὰ τὰ παιδιὰ τῶν ἀνθρώπων; Ποιὸς θὰ νανουρίσει τὰ ὄνειρά τους; Πῶς θὰ πέσουν μέσα στὴ δίνη τῆς ζωῆς χωρὶς κανεὶς νὰ κουραστεῖ νὰ τὰ διδάξει πῶς μποροῦν νὰ πετᾶνε; Ποιὸς θὰ θρέψει τὰ ἀδύναμα ὁράματά τους; Χρειάζονται πάντα κάποιον στὸ πλευρό τους πού, ξεχνώντας τὸν ἑαυτό του, προσφέρει τὸ αἷμα τῆς καρδιᾶς του.
Καὶ στὶς μέρες μας τὰ γεγονότα ζητοῦν ἀπὸ τὴ γυναίκα ἡρωισμό, ἰδιαίτερα ἀπὸ αὐτὴ ποὺ πιστεύει ὅτι τὸ χάρισμά της εἶναι νὰ προστατεύει τὴ ζωὴ καὶ τὸν κόσμο μὲ τὴ δωρεὰ τοῦ ἑαυτοῦ της.
Ἕνα καταλυτικὸ παράδειγμα τοῦ κατὰ πόσο μπορεῖ ἡ γυναίκα, μὲ τὴν ὅποια προσωπική της κλήση, νὰ βοηθήσει τὸν πολιτισμὸ, ἀποτελοῦν οἱ γυναῖκες στὴ Ρωσία τοῦ 20ου αἰώνα, στὴν ὁποία ἡ μπολσεβικικὴ ἐπανάσταση δίωξε ἀνηλεῶς τὴν πίστη καὶ τὴν ἐκκλησία.
Ὅπως ὁμολογοῦν οἱ ἴδιοι οἱ Ρῶσοι συγγραφεῖς, ἡ πίστη στὴ σοβιετικὴ Ρωσία διατηρήθηκε χάρη στὴ Ρωσίδα γυναίκα. Ἡ θρησκευτικὴ ἀνανέωση καὶ ἡ συνέχεια τῆς παράδοσης ὀφείλονται στὴ σύζυγο καὶ στὴ μητέρα Οἱ γυναῖκες Ρωσίδες ἐσωτερίκευαν καὶ ἐμπνέονταν περισσότερο ἀπὸ τὴν ἀλήθεια ποὺ διάβαζαν στὶς εἰκόνες τῆς Θεοτόκου, παρὰ ἀπὸ τὴν ἰδεολογία τοῦ καθεστῶτος τους. Ἡ Ρωσίδα γυναίκα ἦταν ἐκείνη ποὺ μὲ τὰ χαρίσματά της καὶ χωρὶς βία διατήρησε τὶς αἰώνιες ἀξίες καὶ ἀναγέννησε ἐκ τῶν ἔσω τὴ χριστιανικὴ Ρωσία. Μὲ αὐτοθυσιαστικὸ ἐξάλλου, πνεῦμα, μὲ ἀγόγγυστη ὑπομονὴ καὶ ἀντοχὴ στὶς δυσκολίες ἀλλὰ καὶ ἀφοσίωση στὰ οἰκογενειακὰ ἰδεώδη, ὅπως καὶ σ’ ἐκεῖνα τῆς φυλῆς μας πορεύθηκαν οἱ γυναῖκες μέσα στὴν ἱστορικὴ πορεία τοῦ ἔθνους μας.
Γιὰ παράδειγμα:
Πρώτη φορά, στὰ χρονικὰ τοῦ κόσμου, ποὺ βγαίνουν στὸ προσκήνιο τῆς ἱστορίας γυναῖκες, εἶναι οἱ γυναῖκες τοῦ Μεσολογγίου, ὅπως γράφει ἡ μεσολογγίτισσα συγγραφέας, ἀείμνηστη Ἀκακία Κορδόση. Αὐτὲς, ἐνῶ οἱ ὑπερασπιστὲς τοῦ Μεσολογγιοῦ τὶς εἶχαν στείλει στὸν ἀγγλοκρατούμενο Κάλαμο γιὰ νὰ σωθοῦν, γύρισαν πίσω. Ἐκτὸς ἀπὸ τὰ ἐφόδια ποὺ κουβαλᾶνε στοὺς ἀγωνιστὲς, τὰ μολύβια ποὺ λιώνουν ἀπὸ τὰ δίχτυα γιὰ νὰ τὰ κάνουν βόλια, τὶς ἀλοιφὲς ποὺ ἑτοιμάζουν γιὰ τοὺς τραυματίες καὶ τὴν ἐπίβλεψη τῶν παιδιῶν, κρατᾶνε καὶ στὶς ντάπιες τὴ θέση τοῦ ἄντρα τους, γιὰ νὰ λείψει γιὰ λίγο κι ἐκεῖνος, παρ’ὅ,τι «δὲν ἤτανε μαθημένες» κατὰ τὴ φράση τοῦ Σολωμοῦ. Πιάσανε τὸ καρυοφίλι καὶ τὸ σπαθὶ κι ἔβγαλαν ἀπὸ μέσα τους δυνάμεις ψυχικὲς ἀπίστευτες. Καὶ μὲ ἄκρα ἀξιοπρέπεια καὶ ἡρεμία οἱ γυναῖκες αὐτὲς, λίγο πρὶν τὸ τέλος τους, λίγο πρὶν τὴν Ἔξοδο τοῦ Μεσολογγίου δηλαδή, ἔκαψαν τὰ σεμνὰ κρεβάτια τους μὴν τὰ μαγαρίσουν οἱ Ἀγαρηνοί, λιβάνισαν τοὺς τάφους τῶν νεκρῶν τους, φόρεσαν ροῦχα ἀντρικά, ἔδωσαν ὅπλα στὰ μεγάλα παιδιά τους νὰ πολεμήσουν μαζὶ καὶ στὰ μικρὰ ἀφιόνι, γιὰ νὰ μὴν ἀκουστοῦν τὴν ὥρα ποὺ θὰ ‘βγαιναν, φίλησαν τὰ κατώφλια τῶν σπιτιῶν τους καὶ ξεκίνησαν. (Ἀπρίλιος 1826).
Σὲ μιὰ ἐποχὴ ἀφυδατωμένη κι ἐπίπεδη σὰν τὴ σημερινή, ὅπου τὰ πάντα μετριοῦνται μὲ τὸ χρῆμα, μοιάζει παράταιρο καὶ λίγο ἀναχρονιστικὸ νὰ μιλάει κανεὶς γιὰ ἡρωισμούς. Ὅμως ὁ ἡρωισμὸς ἐνυπάρχει στὴ ζωὴ καὶ αὐτὸς σώζει σὲ περιόδους κρίσης τὴν ἀνθρωπότητα καὶ τὸν πολιτισμό. Καὶ γιὰ νὰ κρατᾶμε τὸ μίτο μὲ τὸ σημερινό μας θέμα. Μὲ τὸ πνεῦμα τῆς αὐταπαρνήσεως, τῆς θυσίας καὶ τῆς αὐτοπροσφορᾶς ἦταν διαποτισμένες καὶ πάρα πολλές, οἱ περισσότερες, ἀπὸ τὶς ἡρωίδες στὶς λογοτεχνικὲς σελίδες ἐν προκειμένῳ τοῦ Παπαδιαμάντη, οἱ ὁποῖες ἀντιμάχονταν τὴν ἀδήριτη φτώχεια καὶ τὴν ἔλλειψη προοπτικῆς.
Γυναῖκες ταυτισμένες μὲ μιὰ ὁρισμένη στάση ζωῆς, φυσικὴ καὶ πνευματικὴ μαζὶ καὶ ζυμωμένη μὲ πράματα παλιά, ὅσο κι ὁ κόσμος, γράφει ὁ Ζήσιμος Λορεντζᾶτος, Γυναῖκες ποὺ καταθέτουν τὴν ψυχὴ καὶ τὸ εἶναι τους στὴν ὑπηρεσία τῶν οἰκείων προσώπων τους, μὲ μόνη ἀνταμοιβὴ τὴν ἠθικὴ ἱκανοποίηση ἀλλὰ καὶ πρωτίστως τὴν πεποίθηση ὅτι ἔτσι εἶναι ἡ ζωὴ καὶ ἀναλαμβάνουν νὰ τὴν διασώσουν, νὰ συντηρήσουν καὶ νὰ διαφυλάξουν τὴ ζωή. Ὅλα αὐτὰ βέβαια, μπορεῖ νὰ τὰ θαυμάζουμε, ἀλλὰ ὅταν ἔρχεται ἡ ὥρα νὰ φύγουμε ἀπὸ τὸν πειρασμὸ τῆς φιλαυτίας, δειλιάζουμε. Ὅλα γύρω μας βρίσκουν τὴν ἀνάπαυσή τους καὶ μόνο ἐμεῖς οἱ γυναῖκες νιώθουμε ὅτι εἴμαστε καταδικασμένες στὴ θυσία καὶ στὴ λησμονιὰ τοῦ ἑαυτοῦ μας. Ὅμως, μὴν ξεχνᾶμε ὅτι λειτουργοῦμε μὲ τὴν ἐνυπάρχουσα δύναμη, ποὺ χαρίζεται σ’ ἐμᾶς ἀπὸ τὸ εὖρος τῆς θείας Ἀγάπης, ποὺ ἀγκαλιάζει ἐκεῖνον ποὺ τὴν ἐπικαλεῖται καὶ ζητᾶ τὴν βοήθειά της. Μπορεῖ ἀντλώντας ἀπ’ αὐτὴ τὴ θεία ἀγάπη ἡ γυναίκα νὰ γίνει θεραπεύτρια τῶν δικῶν της ἀδυναμιῶν ἀλλὰ καὶ τῶν γύρω της. Ἡ δύναμή μας εἶναι ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ, παρόλο ποὺ αὐτὸ μπορεῖ νὰ μὴν τὸ γνωρίζουμε καὶ νὰ μὴν τὸ κατανοοῦμε. Αὐτὴ μᾶς βοηθάει νὰ συντονίζουμε τὴν ψυχή μας μὲ τὴν καρδιὰ τῶν συνανθρώπων μας καὶ νὰ μᾶς ὁδηγεῖ νὰ συμπαραστεκόμαστε στὰ βάσανα τοῦ κόσμου καὶ εὐχόμαστε νὰ βρεθεῖ λύση γι’ αὐτά.
Ὁ Ντοστογιέφσκι πίστευε πὼς «οἱ γυναῖκες εἶναι ἱκανὲς ἀπὸ τὸ μηδὲν νὰ κάνουν τὸ πᾶν». Ὁ ἰσχυρισμὸς αὐτὸς δείχνει ἀνάγλυφα τὴ δύναμη τῶν ἰδιοτήτων τους καὶ τῆς ψυχῆς τους. Μιὰ δύναμη ποὺ δὲν λύγισε στοὺς αἰῶνες τῶν ταραχῶν τοῦ πλανήτη καὶ στὶς λαίλαπες. Δὲν γίνεται ἡ σύγχρονη γυναίκα νὰ χάσει αὐτὴ τὴν προίκα.
Ἄφησα τελευταία τὴ σπουδαιότερη βοήθεια στὸν κόσμο μας καὶ εἶναι αὐτὴ ποὺ προσφέρει ἡ δεόμενη γυναίκα, ἡ γυναίκα ποὺ πιστεύει, ποὺ ἐπικοινωνεῖ καὶ συνομιλεῖ μὲ τὸν Θεό. Ὅλοι βλέπουμε ὅτι ἀπὸ παντοῦ φυσᾶνε ἄνεμοι ποὺ ἐπιζητοῦν νὰ ξεθεμελιώσουν ἀπὸ τὴ ζωή ὅ,τι ἅγιο, ἱερὸ καὶ θεῖο. Ζοῦμε τὴν ἀποϊεροποίηση τῶν πάντων: τῆς οἰκογένειας, τοῦ γάμου, τῆς ζωῆς. Ἀδιάφορη καὶ ψυχρὴ ἡ πλειοψηφία τῶν συγχρόνων μας γιὰ τὴν πίστη μας, τὸν Θεό, τὴν Παναγία Μητέρα, τοὺς ἁγίους καὶ τὶς ἑορτές τους. Στὴ θέση τους ἔχει μπεῖ τὸ χρῆμα, οἱ τράπεζες, ὁ καταναλωτισμός, ἡ ἄνεση, ἡ φιληδονία, ἡ εἰκονικὴ πραγματικότητα. Κανένας μεταφυσικὸς προβληματισμός, Καμμία προσμονὴ αἰωνιότητος. Σταδιακὴ ἀποστασιοποίηση ἀπὸ τὶς παραδοσιακές μας ἀρχὲς καὶ ἀξίες. Ἀνησυχοῦμε γιὰ τὸ μέλλον τῆς πίστεως στὸ Χριστό, γιὰ τὸ ἄν τὰ παιδιὰ ποὺ γεννιοῦνται θὰ βροῦνε ἀκόμη ἀναμμένη μία σπίθα ἀπὸ τὶς φλόγες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὅλα αὐτὰ σὲ ἱκανὸ βαθμὸ ἐξαρτῶνται ἀπὸ τὴ γυναίκα, μιᾶς κι αὐτὴ ἔχει μιὰ διαισθητικὴ δύναμη κατανοήσεως τῶν ἀξιῶν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀπὸ αὐτὴν κρέμεται ἡ πιθανότητα νὰ ἐπιζήσει στὴ γῆ μας ἡ πίστη στὴν Αἰωνιότητα.
Πρέπει, ὅμως, πρῶτα ἐμεῖς, οἱ γυναῖκες νὰ ἐνσαρκώσουμε τὴν εἰκόνα τῆς Δεομένης (κατ’ἀναλογία πρὸς τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας-Δεομένης γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου).
Ἐμεῖς θὰ γίνουμε πρῶτα ἡ ζωντανὴ πίστη, ἡ προσευχὴ ποὺ ἀναπνέει, ἡ εἰκόνα ποὺ προβάλλει τὴν ἴδια τὴν αἰωνιότητα. Ἡ εἰκόνα τῆς σύγχρονης γυναίκας, ποὺ παρὰ τὸ ὅτι συμμετέχει στὴ σύγχρονη ζωή, σὲ ὅλες τὶς δράσεις, συνεχίζει ἀδιάκοπα νὰ ἐπικοινωνεῖ καὶ νὰ συνομιλεῖ μὲ τὸ Θεό. Εἶναι ἡ εἰκόνα τῆς Δεομένης Γυναίκας! Μὲ τὴν ἀκτινοβολία της φωτίζει τὰ σκοτάδια τῶν ζοφερῶν προοπτικῶν τοῦ πολιτισμοῦ μας καὶ χειραγωγεῖ τὸ μυστήριο τοῦ ἀνθρώπου, ἐνῶ συγχρόνως ἐμπνέει τὴν ἀναζήτηση τοῦ Θεοῦ.
Η σωτηρία τοῦ κόσμου, σύμφωνα μὲ τὸν Πὼλ Εὐδοκίμωφ, θὰ ἔλθει μόνο ἀπὸ τὴν ἁγιότητα κι αὐτὴ εἶναι πιὸ ἐσωτερικὴ στὴ γυναίκα. Κάθε γυναίκα ἔχει μιὰ ἔμφυτη οἰκειότητα μὲ τὴν παράδοση, μὲ τὴ συνέχεια τῆς ζωῆς. Παρόλη τὴν τραγωδία τῆς γυναίκας νὰ ἀπελευθερωθεῖ καὶ στὴ συνέχεια νὰ ἐξισωθεῖ πρὸς τὸν ἄνδρα, ἡ γυναίκα μπορεῖ νὰ ἐκδηλώσει τὴν πιὸ φυσικὴ λάμψη τῆς χαρισματικῆς της καταστάσεως. Εἶναι τὸ λειτούργημα τοῦ Παρακλήτου, ἡ χάρη τῆς παρηγοριᾶς καὶ τῆς πίστεως ποὺ ἐπιβάλλει τὸ γυναικεῖο ὄν ὡς μητέρα, ὥστε κάθε ὄν νὰ γίνεται δικό της παιδί. Ἀπὸ τὴ γυναικεία καρδιὰ θὰ ἀναβλύσει ἡ ἀκατανίκητη ἀντίσταση στὸν ὑλισμὸ καὶ σὲ ὅλα τὰ δαιμονικὰ στοιχεῖα τῆς ἀποσυνθέσεως τοῦ συγχρόνου πολιτισμοῦ, κατὰ τὸν ἰσχυρισμὀ τοῦ Πὼλ Εὐδοκίμωφ.
Χρέος κάθε χριστιανῆς-πιστῆς γυναίκας εῑναι, ἀφοῦ συνειδητοποιήσει τὴ χαρισματικὴ ἀπὸ τὸ Δημιουργό της φύση, νὰ θέσει τὰ φυσικά της προσόντα στὴν ὑπηρεσία τῆς ἀποστολῆς της στὸ σύγχρονο κόσμο, στὴν πατρίδα μας, στὴν Εὐρώπη ἤ καὶ ἀλλοῦ. Ἕνα χρέος ποὺ μᾶς ὑπενθυμίζουν πλῆθος ἁγίων γυναικῶν, ὅπως ἡ ἐκπληκτικὴ Φοίβη στὴν Κόρινθο, δεξὶ χέρι τοῦ ἀποστόλου Παύλου, γιὰ τὴν ὁποία γράφει στοὺς Ρωμαίους:
«προστάτις πολλῶν ἐγεννήθη καὶ αὐτοῦ ἐμοῦ», ἡ Λυδία στὴ Μακεδονία, ἡ Μακρίνα, ἀδελφὴ καὶ μάνα γιὰ τὸν Μ. Βασίλειο, ἡ Νίνα, ποὺ πρώτη κήρυξε τὸ χριστιανισμὸ στὴ Γεωργία τὸν 3ο αἰώνα μ.Χ., ἡ Ὄλγα, ἡ πρώτη ἡγέτις τὼν Ρὼς, προγόνων τῶν Ρὼσων, ποὺ ἐγκατέλειψε τὸν παγανισμὸ γιὰ τὸ χριστιανισμὸ στὰ 955 μ.Χ., ἡ Φιλοθέη ἡ Ἀθηναία (μητέρα ὀρφανῶν ἤ ἀπόρων κοριτσιῶν καὶ τῶν μοναζουσῶν της). Καὶ πάνω ἀπ’ ὅλα ἔχοντας ὡς ὑπόδειγμα καὶ πηγή ἐνδυνάμωσης τὴν Θεοτόκο, ἡ ὁποία, ἀπὸ ἀγάπη, ὑπακοή, πίστη καὶ ταπείνωση, δέχτηκε νὰ γίνει ἡ ἀνθρωπότητα τοῦ Θεοῦ, δηλαδἠ δέχεται τὸν ἐρχομὸ τοῦ Θεοῦ σὲ μᾶς, δίνοντας ζωὴ σ’ Ἑκεῖνον ποὺ εἶναι ἡ ζωὴ τοῦ κόσμου.
Οἱ γυναῖκες εἶναι σὲ θέση νὰ κάνουν καλύτερους τοὺς ἀνθρώπους· νὰ φέρουν στὴ γῆ περισσότερη κατανόηση καὶ ἀγάπη ζώντας μὲ πλήρη συνείδηση τῶν χαρισμάτων τους καὶ τοῦ ρόλου τους. Μποροῦν νὰ κρατήσουν τὸν κόσμο στὰ πόδια του ποὺ σήμερα λυγίζουν, γιατὶ τὸ μυστήριο τοῦ κόσμου εἶναι συνυφασμένο μὲ τὰ χαρίσματα τῆς γυναίκας, ἀρκεῖ νὰ πεῖ τὸ «γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμα σου».
Από την εκδήλωση για τη γιορτή της Μητέρας 4 Φεβρουαρίου 2016
Ομιλία τῆς κ. Μάλαινου Ἑλένης, φιλολόγου, μὲ Θέμα: «Μπορεῖ ἡ γυναίκα-μητέρα νὰ βοηθήσει τὸν κόσμο μας νὰ σταθεῖ στὰ πόδια του;»

Στὸ Συμβούλιο τῆς Εὐρώπης μὲ τὴν ἀπόφαση 12267 συνιστᾶται ἡ παράκαμψη τῆς χρήσης τοῦ ὅρου «μητέρα» ὡς ἀνασταλτικὴ ἔννοια τῆς ἰσότητας τῶν φύλων. Γιὰ τὴν Ἑλβετία, ἡ χρήση τῶν ἐννοιῶν «πατέρας» καὶ «μητέρα» ἐμπίπτει στὴν κατηγορία τῶν ἐννοιῶν διακρίσεων.
Συνεπῶς τὰ παιδιὰ θὰ ἔχουν γονεϊκὰ μέρη ἤ α’ καὶ β’ γονεϊκὸ ὡς γονεῖς, ἀντὶ τῆς μάνας καὶ τοῦ πατέρα, ποὺ γιὰ αἰῶνες ἀποτελοῦσαν τοὺς φυσικοὺς γεννήτορες καὶ κηδεμόνες τῶν παιδιῶν. Ἡ ὁδηγία εἶναι ὑποχρεωτική, προκειμένου περὶ ὑπηρεσιακῶν δημοσιευμάτων καὶ ἐγγράφων. Ὁλοι ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι αὐτοῦ τοῦ εἴδους οἱ ἀποφάσεις ἀποσκοποῦν στὸ νὰ ἐξυπηρετήσουν τὶς οἰκογένειες ποὺ «κατασκευάζουν» σήμερα τὰ ὁμόφυλα ζευγάρια.
Ὅλα αὐτὰ προκαλοῦν ἀμφισβήτηση αἰώνιων καὶ μέχρι χτὲς αὐτονόητων ἠθικῶν ἀξιῶν, ἰδεολογικὴ σύγχυση, πνευματικὸ ἀποπροσανατολισμό, ἀπογοήτευση καὶ στρεβλὲς ἀντιλήψεις στὴ συνείδηση τοῦ κοινωνικοῦ σώματος, ἰδιαιτέρως στὴ συνείδηση τῶν νέων. Ὑποχρέωση ὅλων εἶναι νὰ ἐντείνουμε τὴν πνευματικὴ ἀντίσταση καὶ ἐγρήγορση στὸ πνεῦμα τοῦ σύγχρονου κόσμου, ποὺ ἐπιδιώκει, μὲ ὅλα ὅσα προείπαμε, τὴν ἀλλοτρίωση καὶ τὴ συντριβὴ τῶν ψυχῶν μας.
Καὶ ἡ γυναίκα, ἰδιαίτερα ἡ χριστιανή, ἄς ξαναβρεῖ τὸ χάρισμά της νὰ προστατεύει καὶ νὰ ὑψώνει τὴ ζωή, τὸν κόσμο, τοὺς ἀνθρώπους πρὸς τὸ Θεό. Ἡ θέση τῆς σημερινῆς γυναίκας, ἀπὸ ἄποψη κοινωνικοπολιτική, εἶναι τὸ ἀποτέλεσμα πάλης αἰώνων μεταξὺ τῶν δύο φύλων, ποὺ ἔχει πάρει διάφορες μορφές. Πάλη ποὺ ἔφτασε ὡς τὴν ἔκρηξη. Κάθε καταπίεση δημιουργεῖ μιὰ κατάσταση πολέμου. Ἡ ὕπαρξη ποὺ θεωρεῖται ἐπουσιώδης εἶναι φυσικὸ νὰ ἐπιδιώξει τὴν κατάσταση τῆς αὐτονομίας της. Ἡ αὐτονόμηση ὅμως, ὅσον ἀφορᾶ στὴ γυναίκα, ἄν δὲν κατανοηθεῖ σωστά ἤ χρησιμοποιηθεῖ λαθεμένος τρόπος γιὰ τὴν ἀπόκτησή της, εἶναι δυνατὸν νὰ ὁδηγήσει σὲ τραγικὰ ἀποτελέσματα.
Ἡ ἀνάγκη τῆς ἰσότητας ἔκανε τὴ γυναίκα ἐπιθετικὴ καὶ τὴν τοποθέτησε σὲ θέση ἀνταγωνισμοῦ, ἐνῶ τὸ γυναικεῖο στοιχεῖο ἔχασε τὴ φύση του. Μειονεκτώντας ἀπέναντι στὸ ἀνδρικὸ στοιχεῖο, ποὺ εὐθύνεται γιὰ τὴν ἀπὸ αἰώνων ὑποτίμηση τῆς γυναικείας φύσης, ἐξέφρασε τὴν αὐτονόμησή της ὡς προσπάθεια μίμησης καὶ διαμόρφωσης τῆς συμπεριφορᾶς της πάνω σὲ ἀνδρικὰ πρότυπα.Ἔτσι νόθευσε τὴ γυναικεία προσωπικότητά της καὶ στερήθηκε τὴ δυνατότητα δικῆς της ἰδιότυπης δημιουργίας.
Σχετικὰ μ’ αὐτὴ τὴν ἀστοχία τῆς γυναίκας, γράφει ἡ συγγραφέας Μάρω Δούκα: «Ἡ γυναίκα, στὴ μεταφεμινιστικὴ πλέον ἐποχὴ τοῦ δυτικοῦ κόσμου, κινδυνεύει, ἀνὰ πᾶσα στιγμή, μέσα ἀπὸ τὴν ἀνάγκη της νὰ ἐπιβεβαιώσει καὶ νὰ ἑδραιώσει τὴ θέση της, νὰ κακοποιήσει ἀλύπητα τὴ φύση της, ταυτίζοντας τὰ ἀναφαίρετα πολιτικὰ καὶ κοινωνικὰ δικαιώματά της μὲ μιὰ χειραφέτηση ποὺ ἀνταποκρίνεται περισσότερο στὰ ἀνδρικὰ πρότυπα παρὰ στὴ σύμφυτη μὲ τὴ θηλυκὴ της ὑπόσταση αὐτοπραγμάτωση. Καὶ ὁδηγούμαστε σταδιακὰ ἀπὸ τὴν ὑποταγμένη στὴν ἀνδρικὴ ἐξουσία, στὴν ἀπελευθερωμένη τοῦ σήμερα, ποὺ διεκδικεῖ τὴ χειραφέτησή της σὰν ἄνδρας καὶ κολακεύεται, ὅταν τὴν συγκρίνουν μὲ τὸν ἄνδρα. Ἀλλὰ μὲ ποιὸν ἄνδρα; Τὸν φιλόδοξο, τὸν παντογνώστη, τὸν δραστήριο, τὸν δυναμικό, τὸν ἐπιτυχημένο, τὸν ἀκάματο, τὸν ἀλάνθαστο. Ἕνα στερεότυπο στὴν ὑπηρεσία τῆς ἀνδροκρατικῆς δομῆς τοῦ κόσμου μας ποὺ ψυχαναγκάζει, ἐξίσου μὲ τὴ γυναίκα, καὶ τὸν, ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις, ταλαιπωρημένο καὶ παροπλισμένο ἄνδρα τῶν ἡμερῶν μας. Ἡ διδασκαλία τῆς ἰσότητας κολακεύει, ἀλλὰ δὲ δίνει καμμία ἀληθινὴ μόρφωση, ἱκανὴ νὰ ὁδηγήσει τὴ γυναίκα μέσα στὴν ἀνδρικὴ κοινότητα».
Σύμφωνα μὲ τὸν Πὼλ Εὐδοκίμωφ, διάσημο Ρῶσο ὀρθόδοξο θεολόγο, ἡ ἀνδροποίηση τῆς γυναίκας κινδυνεύει νὰ τροποποιήσει τὸν ἀνθρωπολογικὸ τύπο της καὶ νὰ τὴν καταστήσει ἐσωτερικά, στὴν ψυχή της, ταυτόσημη στὴ φύση μὲ τὸν ἄνδρα. Τὸ σχέδιο αὐτὸ τῆς ἰσοπέδωσης ἀποκαλύπτει τὴν πιὸ ἀποτρόπαιη πάλη κατὰ τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ, γιατὶ πρόκειται γιὰ τὸν ἐκμηδενισμὸ τῆς χαρισματικῆς καταστάσεως τῆς γυναίκας.
Πραγματικὴ αὐτονόμηση γιὰ τὴ γυναίκα, σημαίνει γνώση καὶ παραδοχὴ τοῦ γυναικείου φύλου της, ἀπόλυτα, μὲ ὅλες τὶς θετικὲς καὶ ἀρνητικὲς ἐκδηλώσεις καὶ ἀξιοποίηση τῶν γυναικείων της χαρακτηριστικῶν καὶ γιὰ τὴ δική της λύτρωση καὶ ἰσορροπία καὶ γιὰ τὸ κοινὸ ὄφελος. Ἔτσι, γιὰ τὴ γυναίκα του 21ου αἰώνα, ἡ αὐτογνωσία εἶναι στοιχεῖο ὁμαλῆς καὶ δημιουργικῆς συνέχειας καὶ αὐτῆς τῆς ἴδιας ἀλλὰ καὶ τῶν γενεῶν ποὺ ἔρχονται. Δηλαδή, χρειάζεται νὰ σκύψει βαθιὰ στὸ εἶναι της καὶ νὰ δεῖ ποιὰ εἶναι τὰ σταθερὰ δομικὰ ὑλικὰ τῆς γυαικείας φύσης, ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὶς ἐξωτερικὲς συνθῆκες, καὶ ποιὸ εἶναι τὸ ἔργο ποὺ ἔχει προοριστεῖ νὰ ἐκπληρώσει στὴ δημιουργία.
Ἡ ψυχολογία τοῦ βάθους τῆς ἀνθρώπινης προσωπικότητας βεβαιώνει πὼς τὸ κεντρικὸ πνευματικὸ στοιχεῖο τοῦ ψυχικοῦ κόσμου τῆς γυναίκας εἶναι «τὸ μητρικὸ πνεῦμα», μάλιστα ἐκεῖνο ποὺ φεύγει ἀπὸ τὰ μικρὰ καὶ περιορισμένα ὅρια τῆς οἰκογενειακῆς ἑστίας καὶ ἐξαπλώνεται σ’ὁλόκληρη τὴν ἀνθρωπότητα. Βέβαια, ἡ μητρότητα, εἶναι μία ἔννοια καταταλαιπωρημένη ἀνὰ τοὺς αἰῶνες, γιατὶ γιὰ μακρὺ διάστημα τῆς ἱστορίας τῆς ἀνθρωπότητας, ἀποτέλεσε τὸ ἐφαλτήριο γιὰ τὴν καταπίεση καὶ τὸν περιορισμὸ τῆς γυναικείας φύσης ὡς πρὸς τὸ βάθος τῆς ἔννοιας καὶ τὴν ἀξία της, μὲ ἀποτέλεσμα στὰ χρόνια τῆς ἔξαρσης τοῦ φεμινιστικοῦ κινήματος νὰ παρουσιαστεῖ ὡς τὸ κυριότερο ἐμπόδιο ποὺ ἀπομένει στὸ δρόμο τῆς γυναικείας χειραφέτησης καὶ ματαιώνει τὴν ἀξιοποίηση τῶν δικαιωμάτων ποὺ μὲ τόσους κόπους ἀπέκτησε ἡ γυναίκα. Τονίζεται, ἀπὸ φεμινιστικῆς ἀπόψεως, ὅτι ἡ μητρότητα ὄχι μόνο δὲν ἀποτελεῖ ἔργο ποὺ νὰ ἀξίζει νὰ ἀπορροφᾶ τὰ καλύτερα χρόνια τῆς ζωῆς μιᾶς γυναίκας, ἀλλὰ ὅτι εἶναι ὁ τάφος της, ὅπου μέσα του θάβεται ἡ προσωπική, ἐπαγγελματικὴ καὶ κοινωνικὴ ζωὴ τῆς γυναίκας καὶ ἡ προσωπικότητά της διατηρεῖται σὲ κατάσταση διανοητικῆς καὶ πνευματικῆς ὑπαναπτύξεως. Τὸ ἀποτέλεσμα δὲ αὐτῆς τῆς τοποθετήσεως εἶναι, φυσικά, ἡ ἀπαίτηση νὰ παραμερισθεῖ τὸ ταχύτερο τὸ ἐμπόδιο.
Στὴν πρωτοπορία αὐτῆς τῆς ἐπανάστασης ἀπέναντι στὴ φύση τῆς γυναίκας, ἡ γαλλίδα συγγραφέας Σιμὸν ντὲ Μπωβουάρ, σύντροφος τοῦ Ζὰν-Πὼλ Σὰρτρ, μὲ τὸ βιβλίο της «Τὸ δεύτερο φύλο», ποὺ ἀποτέλεσε τὴ βίβλο τῆς γυναικείας χειραφέτησης. Ἕνα βιβλίο μὲ ὀρθὲς ἱστορικὲς καὶ κοινωνικὲς πληροφορίες σχετικὰ μὲ τὴ διαδρομὴ τῆς γυναίκας σὲ παγκόσμιο ἐπίπεδο μέσα στοὺς αἰῶνες. Ἀπὸ τὴ μιὰ μεριὰ καταγγέλλει τὴν ἀνδροκρατούμενη κοινωνία, ξεσκεπάζει τὴν ὑποκρισία τῆς κοινωνίας καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη διαλύει τὴ γυναικεία ὑπόσταση, μὲ ἀποτέλεσμα ἡ ἀναγνώστρια ποὺ εἶναι ἀνυποψίαστη γιὰ τὰ μυστικὰ τοῦ κόσμου της καὶ γιὰ τὴ χαρισματικότητα τῆς ὕπαρξής της μένει ἀπογοητευμένη γιὰ τὸ γεγονὸς ὅτι γεννήθηκε γυναίκα καὶ μὲ ἕνα αἴσθημα κενοῦ.
Στὸ κεφάλαιο τοῦ βιβλίου «Ἡ Μάνα» π.χ., δὲν θὰ βροῦμε ἕναν καλὸ λόγο γι’ αὐτὴ τὴν ἄγρυπνη φροντίδα τῆς ἀνθρωπότητος. Ἔχει συγκεντρώσει ἄτυχα παραδείγματα μητέρων μετανιωμένων, ἡρωίδες διαφόρων συγγραφέων ποὺ δὲν ἔχουν συνείδηση τοῦ ρόλου τους, μπερδεμένες προσωπικότητες, καὶ ἐκφράζεται γιὰ τὴν ὕψιστη λειτουργία τῆς γυναίκας, τὴ μητρότητα, μὲ ἀποστροφή, ἀντιπάθεια καὶ μιὰ ἐχθρότητα ποὺ εὔκολα γίνεται ἀντιληπτὴ ἀπὸ τὸν ἀναγνώστη. Λέει π.χ. «Κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ ὑποστηρίξει μὲ σοβαρότητα πὼς ἡ μητρότητα εἶναι ὁ ὑπέρτατος σκοπὸς τῆς γυναίκας, ὅτι αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ γεγονὸς δικαιώνει τὴν ὕπαρξή της. Τὸ ὅτι ὑπέρτατος σκοπὸς μιᾶς γυναίκας εἶναι τὸ παιδὶ ἀποτελεῖ ἐπιχείρημα μὲ τὴν ἀξία ἑνὸς διαφημιστικοῦ σλόγκαν». Ἀλλοῦ: «Ἡ πλειοψηφία τῶν γυναικῶν θεωρεῖ κακοτυχία τὴ θηλυκή τους ὑπόσταση. Ἡ δυσαρέσκεια καὶ ἡ ἀηδία ποὺ δοκιμάζουν γιὰ τὸ φύλο τους θὰ μποροῦσε νὰ τοὺς ὑποβάλει τὴν ἰδέα νὰ δώσουν στὴν κόρη τους «ἀνδροπρεπῆ» ἐκπαίδευση. Σπάνια ὅμως ἔχουν τὴν γενναιοψυχία». Ἡ Σιμὸν ντὲ Μπωβουὰρ γλιστρᾶ στὸ μύθο τῆς γυναίκας – ἀμαζόνας. Ἀλλὰ ἡ τάση αὐτὴ, ἀργὰ ἤ γρήγορα, θὰ καταλήξει στὴ μεγάλη πορνεία ποὺ περιγράφει ἡ Ἀποκάλυψη τοῦ Ἰωάννου, κατὰ τὸν Εὐδοκίμωφ.
Γιὰ τὴν κύηση καὶ τὴ γέννηση γράφει: «Μὲ τὴν πλήρωση αὐτὴ τοῦ κορμιοῦ καὶ τὴν κοινωνικὴ ἐπιδοκιμασία, ἡ μάνα νιώθει τὴν καθησυχαστικὴ ψευδαίσθηση πὼς εἶναι ὑπόσταση αὐθύπαρκτη, ὁλοκληρωμένη, ἄξια. Καὶ δὲν δημιουργεῖ ἐκείνη παιδί. Ἀντίθετα τὸ παιδὶ γίνεται ἀπὸ ἐκείνη. Ἡ σάρκα της δημιουργεῖ σάρκα καὶ τίποτε ἄλλο».
Ζευγάρι ἡ ἴδια μὲ τὸν Σὰρτρ, ἔμεναν σὲ διαφορετικὰ σπίτια καὶ ὡς ἐρωτικοὶ σύντροφοι διατηροῦσαν ἐρωτικὲς σχέσεις καὶ μὲ ἄλλους ἀνθρώπους, ἐνίοτε καὶ ὅλοι μαζί, δημιουργώντας ἕναν κύκλο φίλων καὶ ἐραστῶν γνωστὸ ὡς «οἰκογένεια», ὅπου συμμετεῖχαν καὶ μαθητὲς τους. Ἡ συγγραφέας διατηροῦσε ὁμοφυλικὲς σχέσεις μάλιστα καὶ μὲ μαθήτριές της. Σὲ μιὰ τέτοια ἀντίληψη περὶ ζωῆς, ποῦ νὰ βρεῖ θέση ἡ ὑγιὴς γυναικεία μητρότητα; Μπορεῖ ὅμως νὰ ζήσει ὁ πολιτισμὸς χωρὶς τὴν ἔννοια τῆς μητρότητας ἤ μὲ τὴν ἔννοια αὐτὴ τόσο περιορισμένη ὥστε νὰ καταντάει, σχεδόν, κενὴ περιεχομένου; Ἡ φυσικὴ καὶ ἠθικὴ τάξη τῶν πραγμάτων ἔχει κάνει τὴν μητέρα βασικὸ παράγοντα ἀγωγῆς τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἄρα τοῦ πολιτισμοῦ. Ἡ μάνα διατηρεῖ τὸν κόσμο σὲ ἰσορροπία. Ἡ μητρότητα εἶναι ἡ πλήρωση τῆς θηλυκότητας, ἡ πλήρωση τῆς ἀγάπης ὡς ἀνταπόκρισης στὸ κάλεσμα τῆς ζωῆς. Χαρίζοντας τὸν ἑαυτό της, χαρίζει τὴ ζωή, γίνεται πηγὴ ζωῆς. Ἡ μητρότητα εἶναι ἡ ἐντελέχεια τῆς γυναικείας ὕπαρξης, ὑπὸ τὴν προϋπόθεση ὅτι ἡ γυναίκα ἔχει συνειδητοποιήσει ὅτι ὁ ρόλος της δὲν εἶναι μόνο βιολογικὸς ἀλλὰ καὶ πνευματικός, ποὺ ἀπαιτεῖ καὶ τὴν ἀρτίωση τῆς δικῆς της προσωπικότητας, ἰδιαιτέρως σήμερα ποὺ θὰ διαμορφώσει τὸν ἄνθρωπο τῶν νέων καιρῶν.
Τὸ μητρικὸ φίλτρο ἔχει θεία καταγωγή. Ὅσο κι ἄν τὸ ἀντιμάχονται οἱ ἀνθρώπινες ἀντιστάσεις, αὐτὸ κάνει τὸ ἔργο του καὶ ὁδηγεῖ τὴ γυναικεία φύση νὰ ἐκφράσει τὴ συναισθηματικὴ, νοητικὴ καὶ βουλητικὴ της δημιουργία. Ἡ μάνα τρέφει τὴν ἀνθρωπότητα.
Ὁ Λιβανέζος συγγραφέας Χαλίλ Γκιμπρὰν βλέπει στὴ μάνα τὴν κοσμικὴ δύναμη ποὺ συγκρατεῖ τὰ ὄντα. Γράφει: «Ἡ μάνα εἶναι τὰ πάντα. Ἡ παρηγοριὰ μας στὴ θλίψη, ἡ ἐλπἰδα μας στὴ δυστυχία, ἡ δύναμή μας στὴν ἀδυναμία. Ἐκεῖνος ποὺ χάνει τὴ μάνα του, χάνει μιὰ ἁγνὴ ψυχὴ ποὺ τὸν εὐλογεῖ καὶ τὸν φυλάει διαρκῶς. Τὰ πάντα στὴ φύση μιλᾶνε γιὰ τὴ μάνα. Ὁ ἥλιος εἶναι ἡ μάνα τῆς γῆς καὶ τὴν τρέφει μὲ τὴ ζέστη του. Τὴ νύχτα δὲν ἐγκαταλείπει τὸ σύμπαν πρὶν νανουρίσει τὴ γῆ μὲ τὸ τραγούδι τῆς θάλασσας καὶ τὸν ὕμνο τῶν πουλιῶν καὶ τῶν λουλουδιῶν. Καὶ αὐτὴ ἡ γῆ εἶναι ἡ μάνα τῶν λουλουδιῶν καὶ τῶν δέντρων. Τὰ γεννάει, τὰ θηλάζει καὶ τὰ μεγαλώνει. Τὰ λουλούδια καὶ τὰ δέντρα γίνονται μανάδες τῶν σπόρων καὶ τῶν καρπῶν τους. Καὶ ἡ μάνα, πρότυπο κάθε ὕπαρξης, εἶναι τὸ αἰώνιο πνεῦμα γεμάτο ἀγάπη καὶ ὀμορφιά». Παρατηρώντας προσεκτικότερα τὴ ζωὴ καὶ τὴν ἐξέλιξή της, μποροῦμε νὰ διαπιστώσουμε ὅτι ἡ ὁποιαδήποτε κίνηση ποὺ προστατεύει καὶ ἐνθαρρύνει τὴ ζωὴ κινεῖται στὰ πλαίσια τῆς μητρικῆς φροντίδας. Ἄν δὲν ὑπῆρχε μέσα στὴ φύση καὶ στὸν κόσμο μητρικὴ συμπεριφορά, θὰ εἶχε σβήσει ἡ ζωή. Συνεπῶς, μὲ τὸν ὅρο μητρότητα ἐννοοῦμε μιὰ πανανθρώπινη καρδιά. Γι’ αὐτό, τὸ μητρικὸ φίλτρο, τὴ βαθιὰ οὐσιαστικὴ μητρότητα μποροῦν νὰ βιώσουν καὶ νὰ ἐκφράσουν οἱ ἄτεκνες μητέρες ποὺ ἀφιερώνονται σὲ κάποιο ἔργο, βέβαια συνειδητὰ καὶ ἠθελημένα, χωρὶς ἀναγκασμὸ ἀπὸ ἐξωτερικὲς συνθῆκες. Μητρότητα ἐκφράζει μιὰ δασκάλα ποὺ ἀσχολεῖται μὲ τοὺς μαθητές της, μιὰ ἐπιστήμων ποὺ βοηθᾶ στὴν ἐξέλιξη ντῆς ἀνθρωπότητας, μιὰ κοινωνικὴ λειτουργὸς ποὺ συμβάλλει στὴν ἐπίλυση καυτῶν προβλημάτων. Μητρότητα δὲν εἶναι μόνο ἡ γέννηση καὶ ἡ ἀνατροφὴ ἑνὸς παιδιοῦ, εἶναι κυρίως ἡ γέννηση καὶ ἡ ἀνάπτυξη τῆς ἀγάπης. Κι αὐτὴ μπορεῖ νὰ ἐκφρασθεῖ πρὸς ὁτιδήποτε ἤ ὁποιονδήποτε τὴν ἔχει ἀνάγκη καὶ ὄχι μόνο πρὸς τοὺς φυσικοὺς ἀπογόνους. Παιδιὰ της εἶναι ὅλα τὰ πεδία τῆς ἀνάγκης. Ὁ ἅγιος Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ συμβούλευε ὡς ἑξῆς τοὺς στάρετς: «Ἡ πρώτη ἰδιότητα ἑνὸς στάρετς εἶναι ἡ μητρικὴ ἀγάπη γι’ αὐτοὺς ποὺ κατευθύνει. Νὰ εἶσαι γιὰ τοὺς ἄλλους ὅπως μιὰ μητέρα».
Καὶ ὁ Πὼλ Εὐδοκίμωφ στὸ βιβλίο του «Ἡ γυναίκα καὶ ἡ σωτηρία τοῦ κόσμου», γράφει: «Ὁ κόσμος βαθιὰ ἀνδρικός, ὅπου τὸ γυναικεῖο χάρισμα (ἐνν. μητρότητα) δὲν διαδραματίζει κανένα ρόλο, γίνεται ὁλοένα καὶ περισσότερο ἕνας κόσμος χωρὶς Θεό, γιατὶ εἶναι χωρὶς μητέρα καὶ ὁ Θεὸς δὲν μπορεῖ νὰ γεννηθεῖ σ’ αὐτόν».
Ἡ γυναίκα ἔχει ἀπεκδυθεῖ τὴν ἀληθινή της φύση, κατὰ τοὺς τελευταίους αἰῶνες καὶ ἐπιδόθηκε σὲ ἕναν ἀγώνα δρόμου γιὰ τὴ κατάκτηση τῆς ἐπιστήμης καὶ τὴ διάκρισή της σ’ αὐτήν, γιὰ τὴ διάκριση στὴν πολιτική. Πρῶτα ἡ καριέρα της ἡ ἐπαγγελματικὴ καὶ ἡ αὐτοδυναμία της ἡ οἰκονομικὴ σὲ βάρος τοῦ μητρικοῦ στοιχείου, ποὺ εἶναι ἀποκλειστικὰ δικό της προνόμιο καὶ γνώρισμα. Στὴ συνέχεια συμβιβάστηκε καὶ ἐπαναπαύτηκε χάρη τῶν ἀπολαύσεων, μὲ τὸ ὅτι τὸ ζευγάρι μπορεῖ νὰ ζεῖ σὲ ξενοδοχεῖα καὶ τὰ παιδιὰ σὲ οἰκοτροφεῖα. Ἤ τὸ ζευγάρι σ’ ἕναν παράλληλο βίο (ἐργασία, κοινωνικὲς ἐμφανίσεις, ταξίδια) καὶ τὰ παιδιὰ στὶς παραμάνες. Ὁ ἄνδρας μειωμένος στὰ κυριαρχικά του προνόμια καὶ ἡ γυναίκα μὲ τὴν ἀπουσία της, ἀφήνουν τὰ παιδιὰ στὴν ἠθικὴ ἐγκατάλειψη. Ὁ Giraudoux εἶπε ὅτι ἡ ἐποχὴ ποὺ ἡ γυναίκα δὲν θὰ ξέρει νὰ ἀγαπᾶ καὶ νὰ δίνεται θὰ εἶναι τὸ τέλος τοῦ κόσμου.
Ἡ ἀνθρωπότητα πάσχουσα στρέφεται πρὸς τὶς γυναῖκες καὶ τοὺς μιλᾶ στὸ νοῦ καὶ στὴν καρδιά: «Γυναῖκες, κάνετε ὅποιο ἔργο θέλετε, πάρτε τὶς θέσεις ποὺ ἐπιθυμεῖτε στὸ κοινωνικὸ γίγνεσθαι. Ἀναδειχθεῖτε, ἐκφραστεῖτε μὲ κάθε τρόπο ποὺ σᾶς ταιριάζει. Ὅ,τι ὅμως κι ἄν κάνετε, μὴν ἀγνοήσετε τὸν ἀληθινό σας ρόλο. Γυναίκα σημαίνει ἀγάπη καὶ ἡ ἀγάπη κάνει θαύματα. Στὸ κύτταρό σας εἶναι καταγραμμένη ἡ πεῖρα ὅλων τῶν γυναικῶν τοῦ παρελθόντος. Ἀξιοποιεῖστε την! Μεταφέρετε τὴν μητρότητα ἀπὸ τὸν περιορισμένο κύκλο τῆς οἰκογένειας στὸν ἀπέραντο κύκλο τῆς ἀνθρωπότητας, ἀπὸ τὰ παιδιά σας στὸν πανανθρώπινο παιδικὸ ἑαυτό. Μόνο αὐτὴ ἡ θέση θὰ φέρει τὴ λύτρωση τῆς φυλῆς καὶ μόνο αὐτὴ θὰ ἀναδύσει τὴ δική σας δύναμη, μιὰ δύναμη ποὺ ἀναγεννᾶ τὸ ἀγαθό, νικώντας τὸ ἀρνητικὸ μὲ τὴν ἀγάπη».
Ὡστόσο, εἶμαι γυναίκα σημαίνει δέχομαι τὰ πάντα. Σημαίνει δέχομαι νὰ γίνω μητέρα, δέχομαι καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν μπορῶ. Δὲν χρησιμοποιῶ τὴν ἀτεκνία σὰν δικαιολογία γιὰ νὰ μὴν ἐκφράσω τὴ φύση μου, οὔτε τὴ θεωρῶ σὰν ἐμπόδιο γιὰ τὴν ἔκφρασή της. Ἡ γυναικεία φύση εἶναι ἡ ἀπέραντη ἀγάπη ποὺ ἀναγεννιέται συνεχῶς μέσω τῶν ἀπογόνων της, τῶν φυσικῶν, τῶν ψυχικῶν, τῶν πνευματικῶν. Ἀκολουθῶ τὸν δρόμο ποὺ μοῦ δίνεται ἀπὸ τὴν ἴδια τὴ ζωή, ποὺ εἶναι ὁ Θεός, καὶ μετέχω στὸ ἀέναο ἔργο τῆς ἀναγέννησης τῆς ἀγάπης μὲ ὅλη μου τὴ δύναμη καὶ μὲ κάθε τρόπο ποὺ μοῦ δίνεται ἀπὸ Αὐτόν. Καὶ ἔτσι γίνομαι ἀληθινὴ γυναίκα!
Ἡ γυναίκα ἐκπαιδεύεται στὸν οἰκογενειακό της κύκλο ὡς μητέρα, ἤ σὲ ὁποιοδήποτε περιβάλλον προσφέρει ἀγάπη, γιὰ νὰ ἐκφράσει μικροσκοπικὰ τὸν ἀπέραντο καὶ ἄπειρο κύκλο τῆς Ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, ποὺ περικλείει τὸ Σύμπαν. Ἐκπαιδεύεται νὰ χάσει τὸν ἑαυτό της τὸν ἀτομικό, καὶ νὰ τὸν ξαναβρεῖ στὸ σύνολο, στὴν οἰκογένεια ἤ στὸ περιβάλλον της ποὺ ζεῖ καὶ κινεῖται. Αὐτὸ εἶναι τὸ μυστικὸ τῆς ὁλοκλήρωσης τῆς γυναίκας.
Στὴν καθημερινὴ ζωή, σὲ κάθε πράξη καὶ σὲ κάθε σχέση, τὸ μόνο ποὺ λυτρώνει εἶναι ἡ ἀγάπη. Λυτρώνει αὐτὸν ποὺ τὴ δίνει καὶ αὐτὸν ποὺ τὴ δέχεται. Ἀπὸ τὴν ἔλλειψη ἀγάπης οἱ ἄνθρωποι γίνονται δειλοί, ἐκδικητικοί, νωθροί, ἐπιθετικοί. Τὰ τραγικότερα θύματα ἀπὸ τὴν ἔλλειψη ἀγάπης εἶναι τὰ παιδιὰ καὶ οἱ ἔφηβοι. Κι ὅμως· μὲ τὴν ἀγάπη, τὰ παιδιὰ μεγαλώνουν μὲ πίστη καὶ δύναμη ποὺ χρειάζεται γιὰ τὴ συνέχιση τῆς πορείας τους μέσα σ’ ἕναν κόσμο, ποὺ λίγοι δίνουν καὶ ὅλοι ζητοῦν. Καὶ ποιὸς ἄλλος καλύτερα ἀπὸ τὴν γυναίκα-μητέρα εἶναι σὲ θέση νὰ παράσχει ἀγάπη ἱκανή, ὥστε νὰ ὁδηγηθοῦν τὰ παιδιὰ στὴν ὡριμότητα!
Ἀντίθετα, ὅταν ἡ γυναίκα κλείνει τὴν καρδιά της, καὶ γεμίζει τὸ εἶναι της μὲ ἄγχη καὶ ἀγωνίες, περιχαρακώνεται στὸν ἑαυτό της, στὸ ἐγώ της, ἤ ὑποκρίνεται τὸ ἀδύναμο πλάσμα ποὺ θέλει συνεχῶς νὰ τὴν κρατοῦν ἀγκαλιὰ καὶ νὰ τὴν προστατεύουν. Καὶ εἶναι ἀμέτρητα τὰ τεχνάσματα τῆς γυναικείας συμπεριφορᾶς,γιὰ νὰ προβάλλει ὡς ἕνα ξεχωριστὸ ἐγώ, ὡς ἄτομο. Τότε ὁ ἥλιος τῆς ἀγάπης ποὺ ζωογονεῖ τὰ παιδιά, τὸν ἄνδρα, τοὺς γονεῖς, ὅλο τὸ ἀνθρώπινο περιβάλλον της συστέλλεται.
Ἡ γυναίκα, ἰδιαίτερα στὴν ἐποχή μας, ἀναπτύσσει ὁρισμένα «θέλω» πολὺ δυνατά, ποὺ μὲ χίλια κόλπα προβάλλει, κυρίως, στὸν ἄνδρα. Αὐτὰ τὰ «θέλω»τὴ σκλαβώνουν καὶ στὸν ἄνδρα της ἀλλὰ καὶ στὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό της. Τὰ ἀλλεπάλληλα «θἐλω» δηλώνουν ὄχι ἐλεύθερο ἄνθρωπο, συνειδητοποιημένη προσωπικότητα ποὺ πατάει γερὰ στὰ πόδια της ἀλλὰ ἕνα περιορισμένο ἐγωιστικὸ ἀνθρωπάκι, ποὺ θέλει διαρκῶς, διότι ἔχει πολλὲς ἐλλείψεις καὶ ὅποιος ἔχει ἐλλείψεις δὲν εἶναι ἄρτιος. Ὅσο ἡ γυναίκα ζεῖ μὲ ἀπαιτήσεις, τόσο θὰ διαιωνίζει τὴν κατάστασή της ἑνὸς ἀνικανοποίητου ἀνθρώπου. Ὀρθώνεται, βέβαια, τὸ ἀνθρώπινο «ἐγώ», τὸ γυναικεῖο «ἐγώ» καὶ φωνάζει: «Κι ἐγώ; Δὲν ὑπάρχω ἐγώ;Δὲ χρειάζομαι τίποτα;». Ναι, ὑπάρχεις ἑαυτέ μου. Θέλεις νὰ ὑπάρχεις κι αὐτὸ εἶναι δικαίωμά σου ἀπὸ τὴν ἴδια τὴ ζωή. Μὴ ζητᾶς ὅμως νὰ ὑπάρχεις μέσα ἀπὸ αὐτὰ ποὺ θὰ σοῦ δίνουν οἱ ἄλλοι. Μόνον πρὸς ἕναν μποροῦμε νὰ ἐγείρουμε ἀπαιτήσεις καὶ νὰ τοῦ ζητήσουμε νὰ μᾶς παρασταθεῖ. Κι αὐτὸς εἶναι ὁ ἴδιος μας ὁ ἑαυτός. Ἡ γυναίκα ποὺ τὸ μαθαίνει αὐτὸ καὶ τὸ βάζει σὲ πράξη, γίνεται πολὺ πιὸ γρήγορα αὐτόνομη. Νὰ σημειώσουμε ὅμως καὶ νὰ ὑπογραμμίσουμε ὅτι θὰ πρέπει καὶ ἐκ μέρους τῶν ἄλλων νὰ ἐκδηλώνεται ἡ κατανόηση, ἡ συμπαράσταση, ὁ σεβασμὸς καὶ ἡ ἀναγνώριση τῶν ἀρετῶν τῆς ἀγάπης, τῆς ἀνοχῆς καὶ τῆς ὑπομονῆς τῆς γυναίκας. Θέλει κι αὐτὴ μιὰ συμπαράσταση, ἕνα ἐνδιαφέρον καὶ κατανόηση στὶς ἐλλείψεις της καὶ μιὰ ὤθηση στὴν ἐξέλιξή της, μιὰ ψυχικὴ ἐνθάρρυνση, ὥστε νὰ ἁπλώσει τὴν ἀγάπη της. Ἄν, ὅμως, τὸ περιβάλλον της ἐκπέμπει σ’ αὐτὴν ἀδιαφορία, καταπίεση ἤ μῖσος καὶ ἄλλα παρόμοια, τότε αὐξάνει ὁ βαθμὸς καὶ τὸ μέγεθος τῆς αὐτοθυσίας τῆς γυναίκας, ποὺ ἔτσι κι ἀλλιῶς ὑπάρχει συνυφασμένη μὲ τὴ μητρότητα, ποὺ θὰ ἀποφασίσει, κόντρα σὲ ὅλες τὶς δυσκολίες τοῦ περιβάλλοντός της, νὰ ἀγκαλιάσει τὸ σημερινὸ κόσμο μὲ τὴ στοργὴ καὶ τὴ φροντίδα της, νὰ τὸν θρέψει μὲ τὴν παρουσία της, νὰ τὸν περιβάλει μὲ κατανόηση καὶ ἀγάπη, γιατὶ αὐτὸ ἀπαιτεῖ τὸ δοσμένο ἀπὸ τὸ Θεὸ χάρισμα. Αὐτὰ δὲν τὴν ὑποβιβάζουν, ἀντιθάτως τὴν ἀναδεικνύουν σὲ στυλοβάτη τῆς ζωῆς.
Μπορεῖ νὰ ἀκούγεται ὑπερβολικό, ἀσύμβατο μὲ μιὰ ζωὴ ἄνεσης ποὺ ἐπιδιώκουμε σήμερα, καὶ ἀπραγματοποίητο. Ἀλλὰ χωρὶς τὸ θυσιαστικὸ πνεῦμα τῆς γυναίκας δὲν γίνονται ἄνθρωποιμὲ ἰσορροπημένη ψυχή, μὲ ἀνθρώπινα αἰσθήματα, μὲ ὑπερβατικὰ ὁράματα. Δὲν ἔχει συνέχεια ἡ ζωή. Ἡ αὐταπάρνηση τῆς γυναίκας ἀποτελοῦσε πάντα τὰ τείχη ποὺ προστάτευαν καὶ προφύλαγαν τὰ νέα βλαστάρια τῶν ἀνθρώπων γιὰ νὰ ἀναπτυχθοῦν. Σήμερα φοβόμαστε τὶς λέξεις θυσία καὶ αὐταπάρνηση.
Τὶ θὰ φυλάξει πιὰ τὰ παιδιὰ τῶν ἀνθρώπων; Ποιὸς θὰ νανουρίσει τὰ ὄνειρά τους; Πῶς θὰ πέσουν μέσα στὴ δίνη τῆς ζωῆς χωρὶς κανεὶς νὰ κουραστεῖ νὰ τὰ διδάξει πῶς μποροῦν νὰ πετᾶνε; Ποιὸς θὰ θρέψει τὰ ἀδύναμα ὁράματά τους; Χρειάζονται πάντα κάποιον στὸ πλευρό τους πού, ξεχνώντας τὸν ἑαυτό του, προσφέρει τὸ αἷμα τῆς καρδιᾶς του.
Καὶ στὶς μέρες μας τὰ γεγονότα ζητοῦν ἀπὸ τὴ γυναίκα ἡρωισμό, ἰδιαίτερα ἀπὸ αὐτὴ ποὺ πιστεύει ὅτι τὸ χάρισμά της εἶναι νὰ προστατεύει τὴ ζωὴ καὶ τὸν κόσμο μὲ τὴ δωρεὰ τοῦ ἑαυτοῦ της.
Ἕνα καταλυτικὸ παράδειγμα τοῦ κατὰ πόσο μπορεῖ ἡ γυναίκα, μὲ τὴν ὅποια προσωπική της κλήση, νὰ βοηθήσει τὸν πολιτισμὸ, ἀποτελοῦν οἱ γυναῖκες στὴ Ρωσία τοῦ 20ου αἰώνα, στὴν ὁποία ἡ μπολσεβικικὴ ἐπανάσταση δίωξε ἀνηλεῶς τὴν πίστη καὶ τὴν ἐκκλησία.
Ὅπως ὁμολογοῦν οἱ ἴδιοι οἱ Ρῶσοι συγγραφεῖς, ἡ πίστη στὴ σοβιετικὴ Ρωσία διατηρήθηκε χάρη στὴ Ρωσίδα γυναίκα. Ἡ θρησκευτικὴ ἀνανέωση καὶ ἡ συνέχεια τῆς παράδοσης ὀφείλονται στὴ σύζυγο καὶ στὴ μητέρα Οἱ γυναῖκες Ρωσίδες ἐσωτερίκευαν καὶ ἐμπνέονταν περισσότερο ἀπὸ τὴν ἀλήθεια ποὺ διάβαζαν στὶς εἰκόνες τῆς Θεοτόκου, παρὰ ἀπὸ τὴν ἰδεολογία τοῦ καθεστῶτος τους. Ἡ Ρωσίδα γυναίκα ἦταν ἐκείνη ποὺ μὲ τὰ χαρίσματά της καὶ χωρὶς βία διατήρησε τὶς αἰώνιες ἀξίες καὶ ἀναγέννησε ἐκ τῶν ἔσω τὴ χριστιανικὴ Ρωσία. Μὲ αὐτοθυσιαστικὸ ἐξάλλου, πνεῦμα, μὲ ἀγόγγυστη ὑπομονὴ καὶ ἀντοχὴ στὶς δυσκολίες ἀλλὰ καὶ ἀφοσίωση στὰ οἰκογενειακὰ ἰδεώδη, ὅπως καὶ σ’ ἐκεῖνα τῆς φυλῆς μας πορεύθηκαν οἱ γυναῖκες μέσα στὴν ἱστορικὴ πορεία τοῦ ἔθνους μας.
Γιὰ παράδειγμα:
Πρώτη φορά, στὰ χρονικὰ τοῦ κόσμου, ποὺ βγαίνουν στὸ προσκήνιο τῆς ἱστορίας γυναῖκες, εἶναι οἱ γυναῖκες τοῦ Μεσολογγίου, ὅπως γράφει ἡ μεσολογγίτισσα συγγραφέας, ἀείμνηστη Ἀκακία Κορδόση. Αὐτὲς, ἐνῶ οἱ ὑπερασπιστὲς τοῦ Μεσολογγιοῦ τὶς εἶχαν στείλει στὸν ἀγγλοκρατούμενο Κάλαμο γιὰ νὰ σωθοῦν, γύρισαν πίσω. Ἐκτὸς ἀπὸ τὰ ἐφόδια ποὺ κουβαλᾶνε στοὺς ἀγωνιστὲς, τὰ μολύβια ποὺ λιώνουν ἀπὸ τὰ δίχτυα γιὰ νὰ τὰ κάνουν βόλια, τὶς ἀλοιφὲς ποὺ ἑτοιμάζουν γιὰ τοὺς τραυματίες καὶ τὴν ἐπίβλεψη τῶν παιδιῶν, κρατᾶνε καὶ στὶς ντάπιες τὴ θέση τοῦ ἄντρα τους, γιὰ νὰ λείψει γιὰ λίγο κι ἐκεῖνος, παρ’ὅ,τι «δὲν ἤτανε μαθημένες» κατὰ τὴ φράση τοῦ Σολωμοῦ. Πιάσανε τὸ καρυοφίλι καὶ τὸ σπαθὶ κι ἔβγαλαν ἀπὸ μέσα τους δυνάμεις ψυχικὲς ἀπίστευτες. Καὶ μὲ ἄκρα ἀξιοπρέπεια καὶ ἡρεμία οἱ γυναῖκες αὐτὲς, λίγο πρὶν τὸ τέλος τους, λίγο πρὶν τὴν Ἔξοδο τοῦ Μεσολογγίου δηλαδή, ἔκαψαν τὰ σεμνὰ κρεβάτια τους μὴν τὰ μαγαρίσουν οἱ Ἀγαρηνοί, λιβάνισαν τοὺς τάφους τῶν νεκρῶν τους, φόρεσαν ροῦχα ἀντρικά, ἔδωσαν ὅπλα στὰ μεγάλα παιδιά τους νὰ πολεμήσουν μαζὶ καὶ στὰ μικρὰ ἀφιόνι, γιὰ νὰ μὴν ἀκουστοῦν τὴν ὥρα ποὺ θὰ ‘βγαιναν, φίλησαν τὰ κατώφλια τῶν σπιτιῶν τους καὶ ξεκίνησαν. (Ἀπρίλιος 1826).
Σὲ μιὰ ἐποχὴ ἀφυδατωμένη κι ἐπίπεδη σὰν τὴ σημερινή, ὅπου τὰ πάντα μετριοῦνται μὲ τὸ χρῆμα, μοιάζει παράταιρο καὶ λίγο ἀναχρονιστικὸ νὰ μιλάει κανεὶς γιὰ ἡρωισμούς. Ὅμως ὁ ἡρωισμὸς ἐνυπάρχει στὴ ζωὴ καὶ αὐτὸς σώζει σὲ περιόδους κρίσης τὴν ἀνθρωπότητα καὶ τὸν πολιτισμό. Καὶ γιὰ νὰ κρατᾶμε τὸ μίτο μὲ τὸ σημερινό μας θέμα. Μὲ τὸ πνεῦμα τῆς αὐταπαρνήσεως, τῆς θυσίας καὶ τῆς αὐτοπροσφορᾶς ἦταν διαποτισμένες καὶ πάρα πολλές, οἱ περισσότερες, ἀπὸ τὶς ἡρωίδες στὶς λογοτεχνικὲς σελίδες ἐν προκειμένῳ τοῦ Παπαδιαμάντη, οἱ ὁποῖες ἀντιμάχονταν τὴν ἀδήριτη φτώχεια καὶ τὴν ἔλλειψη προοπτικῆς.
Γυναῖκες ταυτισμένες μὲ μιὰ ὁρισμένη στάση ζωῆς, φυσικὴ καὶ πνευματικὴ μαζὶ καὶ ζυμωμένη μὲ πράματα παλιά, ὅσο κι ὁ κόσμος, γράφει ὁ Ζήσιμος Λορεντζᾶτος, Γυναῖκες ποὺ καταθέτουν τὴν ψυχὴ καὶ τὸ εἶναι τους στὴν ὑπηρεσία τῶν οἰκείων προσώπων τους, μὲ μόνη ἀνταμοιβὴ τὴν ἠθικὴ ἱκανοποίηση ἀλλὰ καὶ πρωτίστως τὴν πεποίθηση ὅτι ἔτσι εἶναι ἡ ζωὴ καὶ ἀναλαμβάνουν νὰ τὴν διασώσουν, νὰ συντηρήσουν καὶ νὰ διαφυλάξουν τὴ ζωή. Ὅλα αὐτὰ βέβαια, μπορεῖ νὰ τὰ θαυμάζουμε, ἀλλὰ ὅταν ἔρχεται ἡ ὥρα νὰ φύγουμε ἀπὸ τὸν πειρασμὸ τῆς φιλαυτίας, δειλιάζουμε. Ὅλα γύρω μας βρίσκουν τὴν ἀνάπαυσή τους καὶ μόνο ἐμεῖς οἱ γυναῖκες νιώθουμε ὅτι εἴμαστε καταδικασμένες στὴ θυσία καὶ στὴ λησμονιὰ τοῦ ἑαυτοῦ μας. Ὅμως, μὴν ξεχνᾶμε ὅτι λειτουργοῦμε μὲ τὴν ἐνυπάρχουσα δύναμη, ποὺ χαρίζεται σ’ ἐμᾶς ἀπὸ τὸ εὖρος τῆς θείας Ἀγάπης, ποὺ ἀγκαλιάζει ἐκεῖνον ποὺ τὴν ἐπικαλεῖται καὶ ζητᾶ τὴν βοήθειά της. Μπορεῖ ἀντλώντας ἀπ’ αὐτὴ τὴ θεία ἀγάπη ἡ γυναίκα νὰ γίνει θεραπεύτρια τῶν δικῶν της ἀδυναμιῶν ἀλλὰ καὶ τῶν γύρω της. Ἡ δύναμή μας εἶναι ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ, παρόλο ποὺ αὐτὸ μπορεῖ νὰ μὴν τὸ γνωρίζουμε καὶ νὰ μὴν τὸ κατανοοῦμε. Αὐτὴ μᾶς βοηθάει νὰ συντονίζουμε τὴν ψυχή μας μὲ τὴν καρδιὰ τῶν συνανθρώπων μας καὶ νὰ μᾶς ὁδηγεῖ νὰ συμπαραστεκόμαστε στὰ βάσανα τοῦ κόσμου καὶ εὐχόμαστε νὰ βρεθεῖ λύση γι’ αὐτά.
Ὁ Ντοστογιέφσκι πίστευε πὼς «οἱ γυναῖκες εἶναι ἱκανὲς ἀπὸ τὸ μηδὲν νὰ κάνουν τὸ πᾶν». Ὁ ἰσχυρισμὸς αὐτὸς δείχνει ἀνάγλυφα τὴ δύναμη τῶν ἰδιοτήτων τους καὶ τῆς ψυχῆς τους. Μιὰ δύναμη ποὺ δὲν λύγισε στοὺς αἰῶνες τῶν ταραχῶν τοῦ πλανήτη καὶ στὶς λαίλαπες. Δὲν γίνεται ἡ σύγχρονη γυναίκα νὰ χάσει αὐτὴ τὴν προίκα.
Ἄφησα τελευταία τὴ σπουδαιότερη βοήθεια στὸν κόσμο μας καὶ εἶναι αὐτὴ ποὺ προσφέρει ἡ δεόμενη γυναίκα, ἡ γυναίκα ποὺ πιστεύει, ποὺ ἐπικοινωνεῖ καὶ συνομιλεῖ μὲ τὸν Θεό. Ὅλοι βλέπουμε ὅτι ἀπὸ παντοῦ φυσᾶνε ἄνεμοι ποὺ ἐπιζητοῦν νὰ ξεθεμελιώσουν ἀπὸ τὴ ζωή ὅ,τι ἅγιο, ἱερὸ καὶ θεῖο. Ζοῦμε τὴν ἀποϊεροποίηση τῶν πάντων: τῆς οἰκογένειας, τοῦ γάμου, τῆς ζωῆς. Ἀδιάφορη καὶ ψυχρὴ ἡ πλειοψηφία τῶν συγχρόνων μας γιὰ τὴν πίστη μας, τὸν Θεό, τὴν Παναγία Μητέρα, τοὺς ἁγίους καὶ τὶς ἑορτές τους. Στὴ θέση τους ἔχει μπεῖ τὸ χρῆμα, οἱ τράπεζες, ὁ καταναλωτισμός, ἡ ἄνεση, ἡ φιληδονία, ἡ εἰκονικὴ πραγματικότητα. Κανένας μεταφυσικὸς προβληματισμός, Καμμία προσμονὴ αἰωνιότητος. Σταδιακὴ ἀποστασιοποίηση ἀπὸ τὶς παραδοσιακές μας ἀρχὲς καὶ ἀξίες. Ἀνησυχοῦμε γιὰ τὸ μέλλον τῆς πίστεως στὸ Χριστό, γιὰ τὸ ἄν τὰ παιδιὰ ποὺ γεννιοῦνται θὰ βροῦνε ἀκόμη ἀναμμένη μία σπίθα ἀπὸ τὶς φλόγες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὅλα αὐτὰ σὲ ἱκανὸ βαθμὸ ἐξαρτῶνται ἀπὸ τὴ γυναίκα, μιᾶς κι αὐτὴ ἔχει μιὰ διαισθητικὴ δύναμη κατανοήσεως τῶν ἀξιῶν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀπὸ αὐτὴν κρέμεται ἡ πιθανότητα νὰ ἐπιζήσει στὴ γῆ μας ἡ πίστη στὴν Αἰωνιότητα.
Πρέπει, ὅμως, πρῶτα ἐμεῖς, οἱ γυναῖκες νὰ ἐνσαρκώσουμε τὴν εἰκόνα τῆς Δεομένης (κατ’ἀναλογία πρὸς τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας-Δεομένης γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου).
Ἐμεῖς θὰ γίνουμε πρῶτα ἡ ζωντανὴ πίστη, ἡ προσευχὴ ποὺ ἀναπνέει, ἡ εἰκόνα ποὺ προβάλλει τὴν ἴδια τὴν αἰωνιότητα. Ἡ εἰκόνα τῆς σύγχρονης γυναίκας, ποὺ παρὰ τὸ ὅτι συμμετέχει στὴ σύγχρονη ζωή, σὲ ὅλες τὶς δράσεις, συνεχίζει ἀδιάκοπα νὰ ἐπικοινωνεῖ καὶ νὰ συνομιλεῖ μὲ τὸ Θεό. Εἶναι ἡ εἰκόνα τῆς Δεομένης Γυναίκας! Μὲ τὴν ἀκτινοβολία της φωτίζει τὰ σκοτάδια τῶν ζοφερῶν προοπτικῶν τοῦ πολιτισμοῦ μας καὶ χειραγωγεῖ τὸ μυστήριο τοῦ ἀνθρώπου, ἐνῶ συγχρόνως ἐμπνέει τὴν ἀναζήτηση τοῦ Θεοῦ.
Η σωτηρία τοῦ κόσμου, σύμφωνα μὲ τὸν Πὼλ Εὐδοκίμωφ, θὰ ἔλθει μόνο ἀπὸ τὴν ἁγιότητα κι αὐτὴ εἶναι πιὸ ἐσωτερικὴ στὴ γυναίκα. Κάθε γυναίκα ἔχει μιὰ ἔμφυτη οἰκειότητα μὲ τὴν παράδοση, μὲ τὴ συνέχεια τῆς ζωῆς. Παρόλη τὴν τραγωδία τῆς γυναίκας νὰ ἀπελευθερωθεῖ καὶ στὴ συνέχεια νὰ ἐξισωθεῖ πρὸς τὸν ἄνδρα, ἡ γυναίκα μπορεῖ νὰ ἐκδηλώσει τὴν πιὸ φυσικὴ λάμψη τῆς χαρισματικῆς της καταστάσεως. Εἶναι τὸ λειτούργημα τοῦ Παρακλήτου, ἡ χάρη τῆς παρηγοριᾶς καὶ τῆς πίστεως ποὺ ἐπιβάλλει τὸ γυναικεῖο ὄν ὡς μητέρα, ὥστε κάθε ὄν νὰ γίνεται δικό της παιδί. Ἀπὸ τὴ γυναικεία καρδιὰ θὰ ἀναβλύσει ἡ ἀκατανίκητη ἀντίσταση στὸν ὑλισμὸ καὶ σὲ ὅλα τὰ δαιμονικὰ στοιχεῖα τῆς ἀποσυνθέσεως τοῦ συγχρόνου πολιτισμοῦ, κατὰ τὸν ἰσχυρισμὀ τοῦ Πὼλ Εὐδοκίμωφ.
Χρέος κάθε χριστιανῆς-πιστῆς γυναίκας εῑναι, ἀφοῦ συνειδητοποιήσει τὴ χαρισματικὴ ἀπὸ τὸ Δημιουργό της φύση, νὰ θέσει τὰ φυσικά της προσόντα στὴν ὑπηρεσία τῆς ἀποστολῆς της στὸ σύγχρονο κόσμο, στὴν πατρίδα μας, στὴν Εὐρώπη ἤ καὶ ἀλλοῦ. Ἕνα χρέος ποὺ μᾶς ὑπενθυμίζουν πλῆθος ἁγίων γυναικῶν, ὅπως ἡ ἐκπληκτικὴ Φοίβη στὴν Κόρινθο, δεξὶ χέρι τοῦ ἀποστόλου Παύλου, γιὰ τὴν ὁποία γράφει στοὺς Ρωμαίους:
«προστάτις πολλῶν ἐγεννήθη καὶ αὐτοῦ ἐμοῦ», ἡ Λυδία στὴ Μακεδονία, ἡ Μακρίνα, ἀδελφὴ καὶ μάνα γιὰ τὸν Μ. Βασίλειο, ἡ Νίνα, ποὺ πρώτη κήρυξε τὸ χριστιανισμὸ στὴ Γεωργία τὸν 3ο αἰώνα μ.Χ., ἡ Ὄλγα, ἡ πρώτη ἡγέτις τὼν Ρὼς, προγόνων τῶν Ρὼσων, ποὺ ἐγκατέλειψε τὸν παγανισμὸ γιὰ τὸ χριστιανισμὸ στὰ 955 μ.Χ., ἡ Φιλοθέη ἡ Ἀθηναία (μητέρα ὀρφανῶν ἤ ἀπόρων κοριτσιῶν καὶ τῶν μοναζουσῶν της). Καὶ πάνω ἀπ’ ὅλα ἔχοντας ὡς ὑπόδειγμα καὶ πηγή ἐνδυνάμωσης τὴν Θεοτόκο, ἡ ὁποία, ἀπὸ ἀγάπη, ὑπακοή, πίστη καὶ ταπείνωση, δέχτηκε νὰ γίνει ἡ ἀνθρωπότητα τοῦ Θεοῦ, δηλαδἠ δέχεται τὸν ἐρχομὸ τοῦ Θεοῦ σὲ μᾶς, δίνοντας ζωὴ σ’ Ἑκεῖνον ποὺ εἶναι ἡ ζωὴ τοῦ κόσμου.
Οἱ γυναῖκες εἶναι σὲ θέση νὰ κάνουν καλύτερους τοὺς ἀνθρώπους· νὰ φέρουν στὴ γῆ περισσότερη κατανόηση καὶ ἀγάπη ζώντας μὲ πλήρη συνείδηση τῶν χαρισμάτων τους καὶ τοῦ ρόλου τους. Μποροῦν νὰ κρατήσουν τὸν κόσμο στὰ πόδια του ποὺ σήμερα λυγίζουν, γιατὶ τὸ μυστήριο τοῦ κόσμου εἶναι συνυφασμένο μὲ τὰ χαρίσματα τῆς γυναίκας, ἀρκεῖ νὰ πεῖ τὸ «γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμα σου».
Από την εκδήλωση για τη γιορτή της Μητέρας 4 Φεβρουαρίου 2016
Ομιλία τῆς κ. Μάλαινου Ἑλένης, φιλολόγου, μὲ Θέμα: «Μπορεῖ ἡ γυναίκα-μητέρα νὰ βοηθήσει τὸν κόσμο μας νὰ σταθεῖ στὰ πόδια του;»
Tags: