Η γυναικεία μοναστική αδελφότητα του Τιμίου Προδρόμου Ακριτοχωρίου ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1970 στη φιλομόναχη επαρχία Τρικάλων – Καλαμπάκας – Μετεώρων. Η επαρχία – επισκοπή αυτή, υπό το φως των Μετεώρων, παρουσίαζε πάντοτε μια ισορροπία μεταξύ της ασκητικής ησυχίας και της κοινωνικής μαρτυρίας. Ταυτόχρονα πλούτιζε κατά τρόπο αυθεντικό τον πνευματικό βίο των πιστών συνδέοντας οργανικά την πνευματική αποστολή της Εκκλησίας με την συμβολή των μοναχών και μοναζουσών για την ουσιαστική ανέλιξη της ελληνικής κοινωνίας εναντίον των εκκοσμικευμένων αγκυλώσεών της. Πρωτεργάτης αυτής της πνευματικής αναγεννητικής κινήσεως στην ευρύτερη αυτή περιοχή των Τρικάλων υπήρξε ο διαπρεπής Ιεράρχης, Μητροπολίτης Τρίκκης και Σταγών Διονύσιος Χαραλάμπους, από το Αδραμύττιο της Μ. Ασίας.

Τα φλογερά κηρύγματα, η αξιολογότατη κοινωνική δράση του αρχιερέως Διονυσίου και ο χριστοκεντρικός τρόπος της καθημερινής του ζωής, συνετέλεσαν στη δημιουργία υγιών μοναστικών μονάδων, που επιτακτικά αναζητούσαν να αφιερωθούν ολοκληρωτικά στην αδιάλειπτη προσευχή, τη διακονία του Κυρίου.

Η πρώτη μαγιά, λοιπόν, των μοναζουσών του Ακριτοχωρίου ξεκίνησε από τα ιερά και ευλογημένα χώματα της ευρύτερης περιοχής των Μετεώρων - Τρικάλων.

Ένας από τους συνεργάτες του Μητροπολίτου Διονυσίου ήταν ο π. Αλέξιος, ο ιδρυτής και πνευματικός του Ιερού Ησυχαστηρίου του Ακριτοχωρίου.

Ο π. Αλέξιος, μετά από πολυετή διακονία στο ποιμαντικό και πνευματικό έργο της Μητροπόλεως και τριετή ευδόκιμη ηγουμενία στη Μονή του Μεγάλου Μετεώρου, εκλήθη από την γηραιά αδελφότητα της Ιεράς Μονής Ξενοφώντος του Αγίου Όρους να αναλάβει με την συνοδεία του την διοίκηση και ανασυγκρότηση της αγιορείτικης αυτής Μονής.

Παράλληλα με το έργο στο Άγιον Όρος, παρακολουθεί ως πνευματικός και την νεοπαγή γυναικεία αδελφότητα, η οποία εγκαθίσταται αρχικά στο παλαιό Ξενοφωντινό Μετόχι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο νησί της Σκοπέλου. Από την Σκόπελο, λοιπόν, θα ξεκινήσει η σταυρική πορεία του Ησυχαστηρίου.

Η μικρή αδελφότητα που αποτελείτο αυτή την εποχή από έξι αδελφές, θα αφήσει το ευλογημένο λιμάνι της Σκοπέλου, έπειτα από δυο χρόνια μοναχικής ασκήσεως και αδιαλείπτου προσευχής στον Κύριο, και μετά από κάποιες δοκιμασίες, βλέποντας ο Θεός την υπομονή, τον θείο πόθο και την επιμονή των αδελφών, θα τους υποδείξει άλλη πορεία, προς την Ανατολική Μακεδονία. Η παρουσία του μοναχισμού στην περιοχή αυτή σηματοδοτείται κυρίως από την ύπαρξη δυο μεγάλων βυζαντινών Μονών, του Τιμίου Προδρόμου στις Σέρρες και της Παναγίας Εικοσιφοινίσσης στο Παγγαίο.

Στην εκτάκτως μαγευτική, ήσυχη και μεγαλόπρεπη περιοχή της λίμνης Κερκίνης δεν υπήρχε μοναχισμός και ιδιαίτερη πνευματική δραστηριότητα. Τότε «εγένετο άνθρωπος απεσταλμένος παρά Θεού, όνομα αυτού Ιωάννης». Και Ιωάννης είναι Επίσκοπος. Αυτοί οι Ευαγγελικοί στίχοι βρίσκουν την εκπλήρωση τους στην μορφή του μακαριστού Μητροπολίτου Σιδηροκάστρου, στοργικού ποιμενάρχου κυρού Ιωάννου, που ως φιλότεκνος πατέρας και φιλομόναχος αρχιερέας προσκάλεσε, δια του Πνευματικού τους, τις δοκιμασμένες ψυχές των αδελφών μοναζουσών και παραχώρησε σ’ αυτές τόπον καταλύματος, πρώτα στο δικό του ευλογημένο Κοινόβιο των Αγίων Κηρύκου και Ιουλίττης, και κατόπιν στο προσκύνημα της Αγίας Βαρβάρας, έως ότου βρεθεί γι αυτές ο προορισμός από το Θεό τόπος της καταπαύσεώς τους. Θα είναι παράλειψη και αγνωμοσύνη να μην αναφερθούν οι έγνοιες και οι κόποι, που κατέβαλε ο μακαριστός Μητροπολίτης παράλληλα με εκείνες βέβαια του πνευματικού τους πατέρα Γέροντα Αλεξίου, για την ανεύρεση του κατάλληλου χώρου, που ταιριάζει απόλυτα στις πνευματικές αναζητήσεις της αδελφότητας. Σοφός ιεράρχης ο Ιωάννης, υψηλού πνευματικού αναστήματος, με ακέραιο εκκλησιαστικό φρόνημα με υποδειγματικό τρόπο ζωής, με ένθεο ζήλο, δέχθηκε τις αδελφές με πλούσια αισθήματα θερμής και ανυπόκριτης πατρικής αγάπης. Υπόδειξή του ήταν, χάριτι θεία, η έρημη και μαγευτική περιοχή του Ακριτοχωρίου, για να γίνει ο τόπος του τελικού καταλύματος της μοναστικής κοινότητας.

Στις 29 Αυγούστου 1981 τέθηκε ο θεμέλιος λίθος της Μονής από τον σεβαστό ιεράρχη στις υπώρειες του όρους Κερκίνη στα βόρεια της Μακεδονικής γης, βορειανατολικά της μαγευτικής λίμνης Κερκίνης.

Εδώ θα πρέπει να τονιστεί η ουσιαστική συμβολή του Γέροντα Αλεξίου και της Ξενοφωντινής αδελφότητας, αλλά και η άγρυπνη προσφορά και αυτοθυσία της αγίας Καθηγουμένης Γερόντισσας Ιακώβης και της αδελφότητας όλης.

Η ψυχή του θεμελιώσαντος το Ιερό Ησυχαστήριο του Τιμίου Προδρόμου αοιδίμου ιεράρχου της Ιεράς Μητροπόλεως Σιδηροκάστρου κυρού Ιωάννου αγάλλεται διότι και ο διάδοχός του Μητροπολίτης Μακάριος τρέφει την ίδια αγάπη και σεβασμό στον Ορθόδοξο Μοναχισμό και το Ησυχαστήριο όπως και εκείνος. Ποιμαίνει τον λαό του εν οσιότητα αληθεία και δικαιοσύνη. Το Ησυχαστήριο με τις πολλές και ευλαβέστατες μοναχές τον έχει πατέρα, αγαθό και ταπεινό επίσκοπό του, σωστό όργανο βιώσεως του μυστηρίου της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας.

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Δεληγιάννη,
Καθηγητού Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης.

Στο Ιερό Ησυχαστήριο του Τιμίου Προδρόμου, η αδελφότητα τα τελευταία πέντε χρόνια με πολλή κόπο, μόχθο και φροντίδα ακολουθώντας τους κανόνες της αρχιτεκτονικής μας παράδοσης κτίζουν Ιερό Ναό προς τιμή του προστάτου μας Τιμίου Προδρόμου. Έργο μεγάλο που από τώρα υποβάλλει τον επισκέπτη με την τεχνική και εκφραστική του ταυτότητα.