Ἡ ἔντονη κριτική τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν καί ἰδιαίτερα τοῦ Χρυσοστόμου κατά τῶν ἄσπλαχνων πλουσίων δέν ἦταν περιστασιακή, ἀλλά μόνιμη καί συστηματική, γιατί τό ἴδιο ἐνδημική καί τραγική ἦταν ἡ κατάσταση τῶν φτωχῶν. Οἱ πλούσιοι ὅμως δυσανασχετοῦσαν. Ὁ Χρυσόστομος ἄλλοτε ἀμύνεται ἐπιτιθέμενος καί ἄλλοτε ἐξηγεῖ τίς θέσεις του.

Το θέμα της παρούσας εισήγησης «πρότυπα χριστιανικής ζωής και συμπεριφοράς κατά τους τρεις Ιεράρχες» είναι ένα θέμα επίκαιρο, αφού σήμερα ο άνθρωπος πλέει σε ένα απέραντο πέλαγος ιδεών χωρίς πυξίδα και προορισμό. Κατά καιρούς πολλοί έχουν αναφερθεί στο βίο, τις αρετές, τη δράση και το έργο των Τριών Ιεραρχών.

Στήν ἀρετή τῆς ὑπακοῆς ἀφιερώνεται ἕνας ἐκτενέστατος λόγος στήν Κλίμακα καί δικαιολογημένα, ἀφοῦ τό σύγγραμμα διαλαμβάνει τά τῆς Μοναχικῆς πολιτείας. Τήν χαρακτηρίζει μάλιστα, μαζί μέ τήν εὐθύτητα τῆς καρδιᾶς, ὡς δρόμο καί ἀφορμή γιά τήν ἀπόκτηση τῶν ἀρετῶν. Ὅσο ὅμως εἶναι θεμελώδης μοναχική ἀρετή ἡ ὑπακοή, ἐξ ἴσου ἀπαραίτητη εἶναι καί γιά τούς ἐν τῷ κόσμῳ πιστούς.

Ο άλλοτε Γενικός Γραμματέας του Κ.Κ.Ε., μακαρίτης τώρα, Χαρίλαος Φλωράκης, γνωστός ως καπετάν Γιώτης κατά τον εμφύλιο πόλεμο, είχε κάνει κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του μεγάλη στροφή προς τη χριστιανική πίστη. Μάλιστα, είχε επισκεφθεί το Άγιον Όρος και είχε εξομολογηθεί σε Αγιορείτη ιερομόναχο. Πρόσφατα ήρθαν στη δημοσιότητα λεπτομέρειες από το συγκλονιστικό αυτό γεγονός.

«Παιδιά μου!
Εις τον τόπο τούτο, όπου εγώ πατώ σήμερα, επατούσαν και εδημηγορούσαν τον παλαιό καιρό άνδρες σοφοί, και άνδρες με τους οποίους δεν είμαι άξιος να συγκριθώ και ούτε να φθάσω τα ίχνη των. Εγώ επιθυμούσα να σας ιδώ, παιδιά μου, εις την μεγάλη δόξα των προπατόρων μας, και έρχομαι να σας είπω, όσα εις τον καιρό του αγώνος μας και προ αυτού και ύστερα απ’ αυτόν ο ίδιος επαρατήρησα...

Οι Τρεις Ιεράρχες ήσαν οι ολοκληρωμένοι παιδαγωγοί• κάτοχοι της ανθρώπινης γνώσεως και της σοφίας κατά Θεόν. Η ζωή τους με τη χάρη του Θεού έδωσε καρπούς, που μέχρι σήμερα αναγνωρίζονται και από τους πιστούς ορθοδόξους χριστιανούς αλλά και από ετερόδοξους. Ένας ξένος και αλλόθρησκος καθηγητής Κοινωνιολογίας, στο Λονδίνο, έφερε πάντοτε μαζί του τα συγγράμματα του Αγίου Βασιλείου και έλεγε στους Έλληνες φοιτητές «Εσείς δεν έχετε ανάγκη από άλλη Κοινωνιολογία».

Εκείνος που έχει μέν γνώση, αλλά δεν έχει αγάπη, όχι μόνο δεν θα κερδίσει τίποτα, αλλά θα χάσει και αυτή που έχει, διότι θα πέσει πολλάς φοράς εις την αλαζονείαν. Ώστε, η μεν γνώσις δεν φέρει αγάπην, αλλά το αντίθετον μάλιστα, με την αλαζονεία και την έπαρση που δημιουργεί απομακρύνει τον απρόσεκτον απο την αγάπην.

Αφού ο Θεός θέλησε να γίνει άνθρωπος, έρχεται και στο βάπτισμα, αν και είναι αναμάρτητος, για να φέρει σε πέρας την αποστολή Του και το σχέδιο σωτηρίας. Ό Ιωάννης ειχε άντίρρηση: «Εγώ έχω ανάγκη να βαπτισθώ από σένα...». και τι έκανε ο Χριστός; Ό,τι έκανε και με τον Πέτρο πού δεν ήθελε να του πλύνει τα πόδια «Αυτό πού κάνω τώρα δεν το καταλαβαίνεις• αργότερα θα καταλάβεις».

Στην Αυστρία τον Νοέμβριο του 2009 έγινε μία πανηγυρική εκδήλωση, για να παρουσιασθεί «Η Βίβλος για παιδιά», ζωγραφισμένη από τη Μαρία Καπετανάκου-Ξυνοπούλου σε μετάφραση γερμανική. Θα είναι πλέον στο Δημοτικό σχολείο. Tο Υπουργείο Παιδείας Αυστρίας επιτρέπει στα παιδιά να αποκτήσουν τη χριστιανική τους γνώση. Ζουν στην καρδιά της σύγχρονης Ευρώπης αλλά δεν θέλουν ν' αρνηθούν βασικό στοιχείο της πολιτισμικής τους ταυτότητας.

Ο Μέγας Βασίλειος (369) έγινε επίσκοπος Καισαρείας. Ο αυτοκράτορας θέλοντας να επιβάλει τον Αρειανισμό έδιωξε, εξόρισε και θανάτωσε ορθόδοξους κληρικούς και μοναχούς. Έστειλε λοιπόν τον Μόδεστο (ύπαρχο στρατιωτικό) να επιβληθεί και στον μέγα Βασίλειο με απειλές.