Archive for category: Κατήχηση

Είπεν ο Αββάς Δανιήλ ότι μας διηγήθη ο Αββάς Αρσένιος, τάχα διά κάποιον άλλον όμως δε αυτός ήτο. Ότι ενώ εκάθετο ένας γέρων εις το κελλίον του, του ήλθε φωνή όπου έλεγεν: Έλα και θα σου δείξω τα έργα των ανθρώπων. Και σηκωθείς εβγήκεν έξω και τον έφερεν εις ένα τόπον, και έδειξεν ένα Αιθίοπα ο οποίος έκοπτε ξύλα, και έκαμε μεγάλο φορτίον. Εδοκίμαζε δε να το σηκώση και δεν ημπορούσε και αντί να αφαιρέση από αυτό, πάλιν έκοπτε ξύλα και επρόσθετεν εις το φορτίον και τούτο έκαμνε πολύν καιρόν.

Και αφού επροχώρησεν ολίγον, του έδειξεν άνθρωπον ο οποίος εστέκετο επάνω από πηγάδι, και έβγαζε νερόν από αυτό και το έβαλλεν εις δεξαμενήν τρυπημένην και το ίδιον νερόν χύνετο εις το πηγάδι.

Και του λέγει πάλιν: Έλα να σου δείξω άλλο. Και βλέπει ναόν των ειδώλων και δύο άνδρας οι οποίοι εκάθοντο εις άλογα και εκρατούσαν ξύλον πλαγίως, ο ένας απέναντι του άλλου. Ήθελαν δε να έμβουν δια της θύρας και δεν ημπορούσαν, διότι το ξύλον ήτο πλάγιον και δεν εταπεινώθη ο ένας όπισθεν του άλλου, δια να φέρη το ξύλον κατ’ ευθείαν και δια τούτο έμειναν έξω από την θύραν.

Αυτοί είναι λέγει, εκείνοι όπου κρατούν ωσάν ζυγόν δικαιοσύνης με υπερηφάνειαν και δεν εταπεινώθησαν δια να διορθώσουν τους εαυτούς των και περιπατήσουν την ταπεινήν οδόν του Χριστού δια τούτο και μένουν έξω από τη βασιλεία του Θεού.

Εκείνος δε, όπου κόπτει ξύλα είναι άνθρωπος με αμαρτίες πολλές και αντί να μετανοήση, άλλας παρανομίας προσθέτει επάνω εις τας αμαρτίας του.

Και εκείνος όπου εβγάζει τον νερόν, είναι άνθρωπος όπου κάμνει μεν έργα καλά. Επειδή όμως είχε ανακατωμένα εις αυτά και κακά, με αυτό έχασε τα καλά του έργα.

Πρέπει λοιπόν να προσέχη πας άνθρωπος εις τα έργα του, δια να μη κοπιάση ματαίως.

«Ὅποιος τά μάτια του δέν μπορεῖ νά κρατήσει», λέει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, «ἀλλά εἶναι ἀσυγκράτητος στά αἰσχρά βλέμματα, πῶς εἶναι δυνατόν νά παραμείνει ἀμόλυντος; Μήπως τάχα εἶναι ἀπό πέτρα τό σῶμα σου;», ἀπευθύνεται τώρα σέ προσωπικό ἐπίπεδο. «Σάρκα φορᾶς καί μάλιστα σάρκα ἀνθρώπινη, πού ἀνάβει ἀπό τήν αἰσχρή ἐπιθυμία χειρότερα ἀπό τό ξερό χορτάρι». Ἄν δέν προσέξει ὁ ἄνθρωπος, μπορεῖ νά εἶναι καί ἡλικιωμένος καί γέρος, μπορεῖ καί νά ἔχει χρόνια νά πειραστεῖ ἀπό τήν σάρκα, ἄν δέν προσέξει, ὅπως λέει ὁ Ἅγιος Νικόδημος, «καί στουπί βρεγμένο νά εἶσαι», ἄν βρεθεῖς κοντά στή φωτιά, στεγνώνεις καί ἁρπάζεις φωτιά.

Καί πάλι λέει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, «Ὅταν ἑστιάσεις τά μάτια σου..», καί αὐτό ἔχει σημασία, πῶς βλέπει κανείς. Δέν πρέπει νά ἑστιάζει, νά καρφώνει ὅπως λέμε τό βλέμμα του καί μάλιστα στά σώματα, τά ἀνθρώπινα σώματα, «ἀπό ἐκεῖ» λέει, ὅταν ἑστιάσεις τά μάτια σου σέ γυμνά μέλη γυναικῶν ἀπό ἐκεῖ ξεκίνησε ὅλη ἡ ἔξαψη τῆς ἁμαρτίας. Ὅταν τά θεάματα καί ἀκούσματα προβάλλουν παράνομους ἔρωτες», ὅπως δυστυχῶς γινόταν καί τότε στήν ἐποχή τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου στά θέατρα, σήμερα γίνεται πολύ περισσότερο στόν κινηματογράφο, στήν τηλεόραση, στό διαδίκτυο, «πές μου, πῶς θά μπορέσεις νά συμπεριφέρεσαι μέ σωφροσύνη;». Πῶς θά κρατήσεις τήν σωφροσύνη σου; Ἡ ὁποία δέν εἶναι μόνο στό σῶμα, κατεξοχήν ἡ σωφροσύνη εἶναι στόν νοῦ. Θά πρέπει νά μήν ὑπάρχουν στόν νοῦ πονηρές εἰκόνες, πονηρές φαντασίες. «Ἡ ἀρχή τῆς σωφροσύνης εἶναι, τό νά μήν βλέπουμε ἄτοπα θεάματα». Ἀπό ἐκεῖ ἀρχίζει ἡ σωφροσύνη, ἀπό τό νά προσέχει κανείς τά μάτια του.

Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου

Λέει, λοιπόν, ὁ Ἅγιος Ἐφραίμ στή συνέχεια: ὁ πόλεμος πού μᾶς κάνει ἡ ὅραση ἐξαπλώνεται καί στόν ὕπνο καί ὁ διάβολος μολύνει τόν ἄνθρωπο καί μέ αἰσχρά ὄνειρα καί μέ φαντασίες καί παρασύρει τόν ἄνθρωπο στή φιληδονία. «Στήν ἧττα τῶν ματιῶν βρίσκεται ἡ ἀρχή τῆς ἁμαρτίας, στήν ὁποία ὁπωσδήποτε θά κατρακυλήσει σιγά-σιγά ὁ νοῦς, ἄν δέν συνέλθει γρήγορα, ὅπως μᾶς τά ἔχει βεβαιώσει καί ὁ Κύριος: «Πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρός τό ἐπιθυμεῖσαι αὐτήν ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτήν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ».

Αὐτή ἡ μοιχεία ξεριζώνεται -λέει ὁ Ἅγιος Ἐφραίμ- «ἄν ἔχουμε πάντα τό βλέμμα στραμμένο πρός τά κάτω καί τήν ψυχή πρός τά πάνω». Τό βλέμμα πρός τά κάτω, πρός τή γῆ, ὥστε νά φυλαγόμαστε ἀπό ἄτοπα θεάματα, τά ὁποῖα πολλές φορές ξαφνικά προσβάλλουν τήν ὅρασή μας, ἐνῶ δέν τό περιμένουμε, καί τόν νοῦ πρός τά πάνω, πρός τόν Θεό, στραμμένο στόν Θεό, ἔτσι ὥστε ὁ ὀφθαλμός τῆς ψυχῆς νά εἶναι ἀπορροφημένος ἀπό τό κάλλος τό θεῖο καί νά μή σκορπίζεται, νά μή σκεδάννυται ἀπό τά ἄτοπα θεάματα πού εἰσβάλλουν μέσα ἀπό τούς ὀφθαλμούς μας, πολλές φορές ὅπως εἴπαμε καί χωρίς νά τό θέλουμε.

Ἄς θυμηθοῦμε τί ἔπαθε ὁ Δαβίδ, ὁ ὁποῖος ἐξαιτίας μιᾶς ἀπροσεξίας τῶν ὀφθαλμῶν του, πού εἶδε ἀπρόσεκτα τήν Βηρσαβεέ, ἔπεσε σέ διπλό ἁμάρτημα, σέ μοιχεία καί σέ φόνο.

Οἱ ἅγιοι Πατέρες, βλέπετε, μᾶς τά λένε πάρα πολύ ἀναλυτικά καί δέν πρέπει νά περιφρονήσουμε καί νά παραθεωρήσουμε τίς συμβουλές τους.

Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου

Λέει πάλι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ στή Σοφία Σειράχ: γύρισε ἀλλοῦ τό βλέμμα σου ἀπό ὡραία γυναῖκα καί μήν περιεργάζεσαι ξένη ὀμορφιά∙ «ἀπόστρεψον ὀφθαλμόν ἀπό γυναικός εὐμόρφου, καί μή καταμάνθανε κάλλος ἀλλότριον».

Ἀπό αὐτό βέβαια καταλαβαίνουμε πόσο μεγάλη ζημιά κάνει ἡ τηλεόραση καί τό διαδίκτυο πού συνεχῶς δίνει ἀφορμές στόν ἄνθρωπο νά βλέπει τό ἀλλότριον κάλλος, τό ξένο κάλλος καί νά μπαίνει σέ πειρασμό σαρκικό.

Διότι ἀπό τό κάλλος τῆς γυναικός, λέγει στή συνέχεια ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ (Σοφία Σειράχ), πολλοί ἄνδρες πλανήθηκαν καί παρασύρθηκαν στό κακό.

Ἀπό τό κάλλος της σάν φωτιά ἀνάβει ἡ ἄτοπη ἀγάπη. «Ἐν κάλλει γυναικός πολλοί ἐπλανήθησαν, καί ἐκ τούτου φιλία ὡς πῦρ ἀνακαίεται», φλογίζεται ἡ ψυχή ἀπό τό πάθος τό σαρκικό.

Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου